Cường quốc công nghệ Nhật Bản vì sao vẫn chuộng tiền mặt?

Sự tiện lợi của máy rút tiền

Cũng như máy bán hàng tự động, các máy rút tiền vô cùng phổ biến ở xứ sở hoa anh đào. Tính đến tháng 9 năm 2022, các ngân hàng địa phương đã lắp đặt hơn 29,6 nghìn máy rút tiền trên khắp Nhật Bản, Ngân hàng Bưu điện Nhật Bản (có trụ sở chính ở Tokyo) ghi nhận 31,8 nghìn máy.

Các máy rút tiền có thể được tìm thấy tại nhiều nơi, từ cửa hàng tiện lợi (combini) đến các bưu điện hay dọc theo ga tàu... Sự phân bố rộng khắp của máy rút tiền giúp người dân dễ dàng tiếp cận với tiền mặt hơn và hoàn toàn có thể rút tiền bất cứ lúc nào.

Mặt khác, các máy rút tiền cũng mang lại nguồn thu lớn (phí giao dịch) cho các ngân hàng, vì vậy việc sử dụng tiền mặt, các loại máy để rút tiền càng được khuyến khích.

Khoản tiết kiệm “tansu yokin”

Trong tiếng Nhật có một cụm từ là “tansu yokin - タンス預金” (tạm dịch: khoản tiết kiệm trong ngăn kéo), đề cập đến việc giữ một số tiền lớn ở nhà thay vì gửi vào tài khoản ngân hàng, tách biệt với chi phí sinh hoạt hàng ngày.

Phương pháp cất giữ tiền này mang lại kha khá lợi ích như khoản tiết kiệm có thể tự do sử dụng bất cứ lúc nào hay không bị ảnh hưởng bởi các biến động của kinh tế... Vì vậy, bất chấp việc đa dạng hóa các khoản đầu tư có thể mang lại lợi ích kinh tế, một số người Nhật vẫn lựa chọn “tansu yokin” vì cảm giác an toàn khi cất giữ tiền mặt.

Hạn chế rò rỉ thông tin và có thể kiểm soát chi tiêu

Theo kết quả một cuộc khảo sát do nền tảng trực tuyến chuyên về dữ liệu thị trường và người tiêu dùng Statista thực hiện hồi đầu năm 2021, hơn 90% người Nhật được hỏi cho biết tiền mặt là phương thức thanh toán họ sử dụng nhiều nhất.

Về lý do tại sao người tiêu dùng Nhật ưa thích tiền mặt, Statista cho rằng tính bảo mật và độ tin cậy của nó được đánh giá cao. Hơn 55% số người tham gia khảo sát nói rằng những lo ngại về rò rỉ thông tin cá nhân là nhược điểm lớn của các lựa chọn không dùng tiền mặt. Gần 42% lo lắng về việc thẻ tín dụng và thông tin tài khoản bị đánh cắp, điều này có thể khiến kẻ trộm sử dụng tài khoản của họ để thanh toán những hóa đơn khổng lồ.

Mặt khác, khoảng 38% cảm thấy thanh toán không dùng tiền mặt khiến họ ít nhận thức được số tiền mình đã chi tiêu, làm tăng nguy cơ tiêu xài quá nhiều.

Lo ngại về thảm họa thiên nhiên

Với vị trí nằm dọc theo Vành đai lửa Thái Bình Dương, khu vực có nhiều động đất và núi lửa phun trào nhất thế giới, mỗi năm Nhật Bản phải đối mặt với vô số thảm họa thiên nhiên.

Mỗi khi thiên tai xảy ra đều có nguy cơ dẫn đến mất điện kéo dài trong nhiều ngày. Và khi không có điện, các thanh toán điện tử lập tức trở nên vô dụng. Người dân đất nước Mặt trời mọc thường được khuyên nên chuẩn bị bộ dụng cụ khẩn cấp với những vật dụng cần thiết như thực phẩm, nước đóng chai, và một thứ không thể bỏ qua: tiền mặt.

Nhật Bản là quốc gia an toàn

Một lý do quan trọng khiến người Nhật không ngại tích trữ tiền mặt bên mình đó là sự yên tâm về mức độ an toàn của quốc gia. Nhật Bản là đất nước có tỷ lệ tội phạm thấp nhất thế giới. Về cơ bản, số lượng vụ móc túi, đột nhập và trộm cắp... ở mức thấp nên mọi người không có cảm giác lo sợ khi đi lại với hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm nghìn yên trong người. Ngay cả khi bạn lỡ đánh mất ví tiền, bạn vẫn có cơ hội được trả lại với vẹn nguyên số tiền bên trong.

Có lẽ an ninh tốt khiến người dân không cảm thấy quá cấp bách phải thực hiện các giao dịch hàng ngày bằng phương thức ngoài tiền mặt.