Takarazuka Revue là một loại hình sân khấu đặc biệt ở Nhật Bản với dàn diễn viên là nữ, cùng với đó là số lượng khán giả trung thành cũng chỉ toàn là nữ giới.
Ngược lại với nhà hát Kabuki truyền thống, chỉ sử dụng diễn viên nam, nhà hát Takarazuka thì chỉ có các diễn viên nữ. Những người biểu diễn Takarazuka được gọi là Takarasiennes*. Những vở diễn tại đây đều có đa dạng vai nam và nữ, với các nữ diễn viên đóng vai nam được gọi là Otokoyaku và các nữ diễn viên đóng vai nữ được gọi là Musumeyaku.
* Takarasiennes được biến tấu theo từ “Parisienne” chịu ảnh hưởng của kịch Pháp.
Tuy vậy, Otokoyaku lại được săn đón nhiều hơn, cùng với đó là quy định tuyển chọn nghiêm ngặt hơn. Những người hâm mộ Takarazuka Revue đã chứng tỏ mình là một trong những người trung thành nhất trên thế giới, với khán giả ước tính khoảng 90% là nữ.
Kabuki ban đầu được thành lập vào năm 1603 bởi một người phụ nữ tên là Izumo no Okuni ở Kyoto, Nhật Bản. Tuy nhiên, các sắc lệnh được ban hành vào năm 1629 đã cấm phụ nữ biểu diễn trên sân khấu. Do đó, các vai nữ trong Kabuki bắt đầu được đảm nhận bởi những người đàn ông đóng giả phụ nữ trên sân khấu, còn được gọi là Onnagata.
Takarazuka Revue được thành lập bởi Ichizo Kobayashi, một nhà công nghiệp chuyển sang làm chính trị gia và là chủ tịch của Đường sắt Hankyu, tại Takarazuka, Nhật Bản. Mục đích ban đầu của việc làm này là tạo ra điểm nhấn cho hoạt động của doanh nghiệp, khi các cô gái biểu diễn nhạc kịch, khiêu vũ và hát các bài hát phục vụ cho du khách của khu nghỉ dưỡng suối nước nóng ở Takarazuka, Hyogo, một địa điểm du lịch nổi tiếng.
Trong thời đại này, các bài hát phương Tây rất phổ biến ở Nhật Bản, điều này đã truyền cảm hứng cho Kobayashi thành lập một nhà hát biểu diễn các câu chuyện truyền thống của Nhật Bản và các vở nhạc kịch nổi tiếng của phương Tây để tiếp cận nhiều khán giả hơn.
Kobayashi đã tạo ra Takarazuka Revue dựa trên mô hình của Kabuki, tuy nhiên, ông ấy muốn phân biệt Takarazuka với Kabuki bằng cách thay đổi đối tượng khán giả để làm cho nó trở nên độc đáo hơn. Vì vậy, Kobayashi tạo ra một nhà hát được công chúng yêu thích bất kể tầng lớp và lứa tuổi và giới thiệu âm nhạc phương Tây trong các buổi biểu diễn của mình, trong khi khán giả chính của Kabuki là giới thượng lưu và người lớn tuổi.
Trong thời kỳ hậu chiến ngay sau đó, nghệ sĩ biểu diễn Kasugano Yachiyo đã trở nên nổi tiếng khi đóng các nhân vật nam - Otokoyaku. Cô được mệnh danh là "Hoàng tử hoa hồng trắng" vì vẻ ngoài điển trai.
Năm 1974, bản chuyển thể từ bộ truyện tranh Berusaiyu no bara (The Rose of Versailles – Hoa hồng Versailles), đã mang lại cho Takarazuka Revue thành công lớn nhất từ trước đến nay. Hình tượng nữ chính với vẻ ngoài đẹp trai hoàn toàn phù hợp với định hướng của Takarazuka Revue và đáp ứng được kỳ vọng của độc giả bộ truyện, đã mang đến sức hút chưa từng có.
Các bản phối dựng lại được trình diễn bởi những nhóm khác nhau với tổng cộng 560 buổi biểu diễn được theo dõi bởi 1,4 triệu khán giả. Bốn diễn viên nổi lên như những ngôi sao trong chương trình, Haruna Yuri, Anna Jun, Migiwa Natsuko và Otori Ran, được biết đến với biệt danh “Tứ đại thiên vương” của Hoa hồng Versailles.
Để được biểu diễn trong nhà hát, các cô gái phải đăng ký vào Trường Âm nhạc Takarazuka, với sự cạnh tranh vô cùng cao. Mỗi năm, có khoảng 1.000 người đăng ký, nhưng chỉ có 40 - 50 người được chọn. Các ứng viên phải từ 15 - 18 tuổi và trải qua 3 vòng thi với số điểm xuất sắc. Đó chính là lý do tại sao hầu hết các cô gái nếu muốn trở thành Takarasiennes thì đều phải bắt đầu học hát, nhảy và diễn xuất từ khi còn rất nhỏ.
Khi chính thức vào chương trình đào tạo, các học viên phải tuân theo những quy định của học viện. Những điều này được gói gọn trong phương châm của trường: “Thanh khiết - Trung thực – Xinh đẹp” và tuân theo kỷ luật nghiêm ngặt cùng quy tắc thứ bậc.
Một số quy định được tiết lộ:
Đó chỉ là một phần rất nhỏ trong số những quy định khắc nghiệt tại trường. Vậy tại sao rất nhiều phụ nữ trẻ Nhật Bản muốn theo học trường này? Vì danh tiếng xã hội, rèn luyện tính kiên nhẫn, trở nên thanh lịch như những quý cô. Hơn hết họ trở thành một trong số ít những ngôi sao hàng đầu và được đối xử như nữ hoàng ở Nhật Bản. Hầu hết các diễn viên nhạc kịch hàng đầu đều trở thành nữ diễn viên nổi tiếng và theo đuổi sự nghiệp lâu dài trong ngành giải trí.
Một số cái tên được biết đến nhiều nhất bao gồm Hitomi Kuroki, Yuki Amami và Rei Dan, họ đều đã xây dựng sự nghiệp ấn tượng khi tham gia Takarazuka và xuất hiện trên TV ít nhất một lần mỗi ngày, có thể là phim quảng cáo hoặc phim truyền hình dài tập.
Những người biểu diễn được chia thành năm đoàn chính: Hana - 花 (hoa); Tsuki -月(mặt trăng); Yuki - 雪 (tuyết); Hoshi - 星 (ngôi sao) và Sora - 宙 (vũ trụ). Có khoảng 80 nghệ sĩ biểu diễn trong một vở diễn và tất cả họ cùng nhau bước ra sân khấu khi đến phần cao trào.
Vì tất cả các nhân vật đều do phụ nữ đảm nhận nên có sẽ có sự phân chia vai nam là Otokoyaku và vai nữ là Musumeyaku. Tuy nhiên, những Otokoyaku sẽ được yêu thích hơn bởi người hâm mộ và họ được xem là những diễn viên hàng đầu. Các Musumeyaku cũng nổi tiếng, nhưng vì lượng người hâm mộ Takarazuka chủ yếu là phụ nữ, và đó là lý do tại sao Otokoyaku, những “cô nàng đẹp trai” thường được ưu ái hơn.
Otokoyaku được xem như là hình tượng của những chàng trai lý tưởng trong Shoujo manga - truyện tranh dành cho thiếu nữ. Có thể không có bất kỳ người đàn ông hoàn hảo nào trong thế giới thực nhưng họ tồn tại trong thế giới của những người hâm mộ Takarazuka.
Chính vì thế, “giới tính” trong đoàn kịch sẽ dựa trên ngoại hình và một số đặc điểm cá nhân như hình dạng khuôn mặt, vóc dáng, chiều cao, tính cách, giọng nói…Ví dụ: Otokoyaku nên cao hơn Musumeyaku. Thêm vào đó, Otokoyaku sẽ tốt hơn nếu có mũi cao, lông mày rậm, vai thẳng, da ngăm đen, hông hẹp và giọng nói trầm.
Các buổi biểu diễn thường được chia thành hai phần: phần kịch và phần trình diễn. Phần “vở kịch” sẽ dựa trên một vở nhạc kịch, tiểu thuyết, kịch sân khấu hoặc vở nhạc kịch gốc từng đoạt giải thưởng nổi tiếng của Nhật Bản hoặc nước ngoài. Các tác phẩm đáng chú ý bao gồm: Pride and Prejudice, Casablanca, Madame Butterfly và King Arthur.
Còn tiết mục trình diễn sẽ chủ yếu là ca hát và khiêu vũ. Diễn viên mặc những trang phục cùng đạo cụ rực rỡ lấy cảm hứng ý châu Âu thế kỷ 18. Các ngôi sao hàng đầu đeo những đồ trang trí bằng lông vũ khổng lồ trên lưng (thường rất nặng với khối lượng trung bình 20 kg).
Một kỹ năng cần phải có ở những diễn viên Takarazuka đó là di chuyển lên xuống cầu thang lớn 26 bậc mà không được nhìn xuống.
Lộng lẫy, xa hoa là những tính từ mà bạn nghĩ đến đầu tiên khi có cơ hội được xem trực tiếp những buổi diễn của Takarazuka Revue. Dù có thích nhạc kịch hay không thì những phần biểu diễn này sẽ đủ khiến bất cứ ai choáng ngợp, đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác.
Một trong những lý do cho sự thành công lâu dài của phong cách sân khấu độc đáo của Takarazuka Revue có lẽ đến từ sự toàn diện cả về kỹ năng sân khấu, nhan sắc, khả năng trình diễn, tương tác với khán giả mà việc xây dựng kịch bản, trang phục… cũng được chú trọng.
Công ty đào tạo biên kịch, đạo diễn, sản xuất cũng như diễn viên. Những thành viên này hỗ trợ sản xuất, xây dựng kinh nghiệm bằng cách tham gia vào công việc sân khấu. Vì Takarazuka Revue chủ yếu dựa vào việc sản xuất các chương trình mới, nên điều cần thiết là các nhân viên phải hiểu đầy đủ về đặc tính và các đặc điểm nổi bật của công ty.
Bên cạnh đó Takarazuka Revue luôn tiến về phía trước, đối mặt với những thách thức mới trong thời đại mới, như câu nói của nhà sáng lập Kobayashi Ichizo: “Bản thân thay đổi đã là một nghệ thuật vĩ đại”.
Nếu có dịp đến Nhật, bạn có thể tìm xem vở diễn của Takarazuka Revue ở một số địa điểm như: Takarazuka Grand Theater; Tokyo Takarazuka Theater. Thông tin chi tiết về từng vở diễn tham khảo tạo website chính của đoàn.
