Những chính sách mới đáng chú ý ở Nhật trong năm 2022

Một trong những thay đổi quan trọng nhất tại Nhật Bản trong năm 2022 là hạ độ tuổi trưởng thành về mặt pháp lý từ 20 xuống còn 18.

Tại Nhật Bản, năm tài chính sẽ bắt đầu vào tháng 04, và năm 2022 được xem là năm quan trọng khi có những quyết định lớn được đưa ra.

Thay đổi độ tuổi trưởng thành

Nhật Bản sẽ hạ độ tuổi trưởng thành về mặt pháp lý từ 20 xuống còn 18 tuổi vào tháng 04/2022, bằng cách sửa đổi Bộ luật Dân sự và thay đổi định nghĩa pháp lý về người trưởng thành. Đây là thay đổi về độ tuổi lần đầu tiên sau hơn 140 năm, mở ra quyền tự do và trách nhiệm cho thanh niên.

Người Nhật từ 18 tuổi trở lên sẽ có thể tự quyết định, nghĩa là được phép ký hợp đồng, tự làm hộ chiếu và có thể bỏ phiếu...

Trong khi thay đổi này nhằm mục đích khuyến khích thanh niên có thể tham gia vào nhiều hoạt động hơn, cũng có những lo ngại rằng họ sẽ dễ dàng trở thành mục tiêu lừa đảo, khi được phép ký hợp đồng mà không có sự đồng ý của cha mẹ.

Chế tài cho người phạm tội vị thành niên

Những thay đổi đối với Luật vị thành niên của Nhật Bản nhằm thực thi các hình phạt nghiêm khắc hơn đối với những kẻ phạm tội 18 và 19 tuổi cũng bắt đầu có hiệu lực vào ngày 01/04. Việc sửa đổi sẽ mở rộng phạm vi tội phạm trong đó thanh niên 18 và 19 tuổi được chuyển đến cho công tố từ các tòa án gia đình và xét xử như người trưởng thành.

Hiện tại, tội giết người là tội danh duy nhất mà trẻ vị thành niên phải chịu truy tố, nhưng những thay đổi sắp tới sẽ bổ sung các tội danh có thể bị phạt tối thiểu một năm tù giam, chẳng hạn như cướp hoặc hiếp dâm, vào danh sách.

Việc sửa đổi cũng sẽ nới lỏng các quy tắc về đưa tin trên phương tiện truyền thông, cho phép tiết lộ tên đầy đủ và khuôn mặt của những phạm nhân 18 và 19 tuổi.

Với việc hạ thấp độ tuổi trưởng thành, nhiều luật liên quan đến hộ chiếu, giấy phép quốc gia... cũng sẽ được sửa đổi, nhưng những người dưới 20 tuổi sẽ vẫn bị cấm uống rượu, hút thuốc và đánh bạc.

Thay đổi độ tuổi kết hôn hợp pháp

Sửa đổi Bộ luật Dân sự cũng sẽ nâng độ tuổi kết hôn hợp pháp của phụ nữ lên 18. Cho đến nay, độ tuổi hợp pháp để kết hôn của người Nhật đối với nam giới là 18 tuổi và nữ giới là 16 tuổi, nhưng từ năm 2022, tuổi hợp pháp sẽ là 18 cho cả hai giới.

Tuổi trưởng thành được chính phủ Nhật Bản ấn định vào năm 1876 và sau đó được Bộ luật Dân sự ban hành vào năm 1896. Vào tháng 05/2007, luật trưng cầu dân ý quốc gia đã được ban hành để thiết lập các thủ tục sửa đổi Hiến pháp, quy định độ tuổi tối thiểu đủ điều kiện để bỏ phiếu là 18 và bao gồm một điều khoản bổ sung để xem xét độ tuổi trưởng thành.

Xem thêm:Học sinh Nhật nghĩ gì về việc giảm độ tuổi chịu trách nhiệm pháp lý?

Chính sách bảo hiểm chữa trị vô sinh

Nhằm “cứu” tình trạng già hóa ngày một nghiêm trọng tại Nhật Bản, chính phủ quốc gia này, thông qua Bảo hiểm Y tế Quốc gia Nhật Bản, chính thức áp dụng bảo hiểm y tế (có điều kiện) cho việc điều trị vô sinh.

Nam giới ở mọi lứa tuổi và phụ nữ dưới 43 tuổi khi bắt đầu điều trị sẽ được nhà nước hỗ trợ. Đặc biệt, việc điều trị không chỉ được áp dụng với các cặp vợ chồng đã kết hôn hợp pháp, mà còn cả với những người không kết hôn hợp pháp (không được ghi nhận chính thức với cơ quan đăng ký nhà nước hoặc tôn giáo). 

Trước đó, bảo hiểm điều trị vô sinh chỉ giới hạn trong việc khám và điều trị các nguyên nhân gây vô sinh (rối loạn rụng trứng, tắc ống dẫn tinh...); chi phí trung bình cho mỗi lần thụ tinh nhân tạo (30.000 yên) và thụ tinh trong ống nghiệm (500.000 yên) không được hỗ trợ bảo hiểm.

Việc giới hạn số lần trợ cấp cho chữa trị vô sinh cũng được đề cập rõ ràng, theo đó: phụ nữ dưới 40 tuổi sẽ được nhận tối đa 6 lần điều trị; phụ nữ từ 40 đến dưới 43 tuổi sẽ nhận được tối đa 3 lần điều trị, mỗi lần không quá 300.000 yên. Cá nhân tự chi trả phần chi phí vượt quá giới hạn nếu có.

Với chính sách mới, từ tháng 04/2022, tất cả các phương pháp điều trị cơ bản như thụ tinh nhân tạo, thụ tinh trong ống nghiệm sẽ được bảo hiểm chi trả 70%. Cha mẹ đứa trẻ chỉ cần trả 30% còn lại.

Ngoài ra, thuốc điều trị nhằm hỗ trợ cho việc thụ tinh và mang thai cũng được bảo hiểm chi trả.

Luật Nghỉ phép để chăm sóc trẻ em

Luật mới này sẽ được áp dụng phần nhiều đối với nam giới. Theo thống kê, tỷ lệ lao động nam nghỉ thai sản là 12,65% (2020) so với mục tiêu của chính phủ là 13%, tăng đáng kể so với mức 7,48% vào năm 2019 nhưng vẫn thấp đối với nhiều nước trên thế giới.

Từ tháng 4/2022, tất cả các doanh nghiệp, không phân biệt doanh nghiệp lớn hay doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ có trách nhiệm hỗ trợ cũng như phổ cập thông tin cho người lao động nam được nghỉ thai sản theo luật để san sẻ gánh nặng với người phụ nữ. Các công ty không chấp hành sẽ chịu mức phạt cụ thể.

Việc thiết lập hệ thống nghỉ chăm sóc trẻ sơ sinh sẽ bắt đầu vào khoảng tháng 10/2022. Mục đích là để tạo ra một khuôn khổ nghỉ phép linh hoạt ngay sau khi đứa trẻ được sinh ra.

Hệ thống cho phép người cha nghỉ tối đa 4 tuần, chia làm 2 lần trong vòng 8 tuần sau khi đứa trẻ ra đời. Ngoài ra còn có thể nghỉ thêm 2 lần nữa, nâng tổng cộng số lần nghỉ lên tối đa 4 lần. Với việc thiết lập chế độ nghỉ thai sản cho nam này, người cha sẽ có thể kết hợp linh hoạt nghỉ ngắn hạn và dài hạn nhiều lần.

Cuối cùng, từ tháng 04/2023, các doanh nghiệp với hơn 1.000 nhân viên sẽ phải công bố công khai tình trạng nghỉ thai sản. Đây cũng là tiêu chuẩn để đánh giá hình ảnh doanh nghiệp, nâng cao chỉ số bình đẳng giới (số 5) và mức độ hài lòng trong công việc (số 8) theo SDGs.

Tuy nhiên, dù ủng hộ điều luật này nhưng nhiều doanh nghiệp cũng lo lắng về việc thiếu nhân lực trong thời gian dài, tạo gánh nặng cho những đồng nghiệp khác.

Luật gắn vi mạch cho vật nuôi

Theo quy định, luật này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/06/2022 và việc gắn vi mạch cho chó, mèo tại các cửa hàng vật nuôi là bắt buộc. 

Nói cách khác, chó mèo mua từ người nuôi hoặc cửa hàng thú cưng sẽ buộc phải được trang bị vi mạch; khi trở thành chủ sở hữu, bạn cần đăng ký đổi sang thông tin chính chủ của mình. Ngoài ra, nếu tiếp quản một chú chó, mèo không được gắn vi mạch hoặc nếu muốn gắn vi mạch vào chó mèo nhặt về sẽ đều phải đăng ký thông tin của chủ sở hữu.

Vi mạch là một thiết bị hình trụ có đường kính 2mm và dài khoảng 12mm, là một thiết bị chứa thông tin được phép sử dụng trong sinh học. Gần đây, những loại nhỏ có đường kính 1,2mm và dài khoảng 8mm đang trở thành xu hướng phổ biến. Trong vi mạch sẽ chứa dãy 15 chữ số duy nhất ứng với mỗi thú cưng theo tiêu chuẩn ISO và được đọc bằng máy chuyên dụng.

Việc gắn vi mạch cần đến các chuyên gia thú y, họ dùng ống tiêm chuyên dụng để cấy dưới da chó/mèo. Sau khi cấy, bác sĩ sẽ cấp cho chủ một “chứng chỉ gắn vi mạch” trong đó chứa thông tin của chủ sở hữu, vì vậy chúng quan trọng tương đương những giấy tờ tùy thân của bạn.

Đây được xem là công cụ hữu ích, giúp xác định được chủ nhân của những con chó hoặc mèo đi lạc, chia cắt với chủ do những yếu tố bất khả kháng như: thảm họa, bị bắt hoặc bị tai nạn. Người nhặt được những thú cưng lạc chủ có thể truy xuất thông tin để tìm lại chủ cho những chú chó, mèo được lưu trong cơ sở dữ liệu.

Luật phòng chống quấy rối quyền lực trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ

Ngăn chặn quấy rối quyền lực là một điều khoản nằm trong Luật Khuyến khích Toàn diện Chính sách Lao động sửa đổi có hiệu lực vào ngày 01/06/2020. Luật này thường được biết đến với cái tên "Luật Phòng chống quấy rối quyền lực" vì nó mô tả các quy tắc ngăn chặn hành vi quấy rối quyền lực tại nơi làm việc.

Luật này đã có hiệu lực với các công ty lớn từ ngày 01/06/2020, và lần này sẽ có hiệu lực với các công ty vừa và nhỏ từ tháng 04/2022.

Bằng cách ban hành Luật Phòng chống quấy rối quyền lực, các công ty có nghĩa vụ thực hiện các biện pháp ngăn chặn hành vi quấy rối. Ngoài ra, các luật liên quan để ngăn chặn quấy rối quyền lực và quấy rối tình dục tại công sở cũng được thực thi.

Xem thêm: Tại sao năm tài chính của Nhật bắt đầu vào tháng 04?

Ngoài những luật đã kể trên, Nhật Bản trong năm 2022 còn có những luật khác sẽ được thay đổi:

• Luật sửa đổi sổ sách điện tử.
• Thời hạn thanh toán trợ cấp thương tật hoặc đau ốm.
• Luật về các thiết bị an toàn cho các công việc trên cao.
• Sửa đổi Đạo luật thúc đẩy sự tiến bộ của phụ nữ.
• Sửa đổi Luật bảo vệ thông tin cá nhân.
• Sửa đổi Đạo luật hệ thống hưu trí.
• Kiểm tra nổng độ cồn với xe biển số trắng.
• Thực thi Luật tái chế tài nguyên nhựa.
• Thực thi Luật giao dịch thương mại.
• Sửa đổi đạo luật bảo vệ người tố cáo.
• Vay không lãi suất và có thế chấp.
• Ngừng hỗ trợ hệ điều hành Internet Explorer 11.
• Mở rộng đối tượng nhận bảo hiểm xã hội.

kilala.vn