Cựu Yakuza được cảnh sát Nhật hỗ trợ mở tài khoản ngân hàng

Với những người bình thường, mở tài khoản ngân hàng là chuyện vô cùng dễ dàng. Nhưng đối với các cựu Yakuza ở đất nước mặt trời mọc, đây lại là một thử thách trên con đường họ tái hòa nhập xã hội.

Tại Nhật Bản, ngành Ngân hàng gần như đóng chặt cửa với các Yakuza khi đưa ra quy định cựu Yakuza chỉ có thể mở tài khoản ngân hàng 5 năm sau khi rời băng đảng, kèm theo một số điều kiện khác. Chứng kiến con đường hoàn lương gian nan, cảnh sát nước này đang cố gắng giúp các cựu xã hội đen Nhật Bản hòa nhập xã hội, tránh sa lầy vào con đường cũ bằng cách tìm kiếm sự hợp tác từ ngân hàng.

Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản vào cuộc

Vào tháng 2 vừa qua, Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản (National Police Agency – NPA) đã phát hành văn bản hướng dẫn các sở cảnh sát địa phương về thủ tục mở tài khoản ngân hàng cho cựu Yakuza. Qua Cơ quan Dịch vụ Tài chính, NPA cũng thông tin đến các ngân hàng lớn nhỏ về biện pháp hỗ trợ cho những người đã bước chân ra khỏi thế giới ngầm. 

Được biết, việc không thể mở được tài khoản ngân hàng khiến cho việc hòa nhập xã hội, bắt đầu cuộc sống mới của cựu Yakuza bị cản trở, bởi họ gặp khó khăn trong việc nhận tiền lương qua chuyển khoản. 

Động thái trên của NPA nhằm khuyến khích thêm nhiều Yakuza rời khỏi các tổ chức xã hội đen và tái hòa nhập cộng đồng. Một cảnh sát viên cấp cao cho biết: “Đây là điểm quan trọng trong các biện pháp chống băng đảng xã hội đen, khi cho phép những ai rời khỏi tổ chức Yakuza được mở tài khoản ngân hàng riêng. Chúng tôi sẽ kiên định và làm mọi thứ có thể với tư cách cảnh sát”. 

Tuy vậy, để mở được tài khoản ngân hàng còn phụ thuộc vào các tổ chức tài chính. Nhìn chung, ngân hàng sẽ từ chối mọi yêu cầu mở tài khoản từ băng đảng xã hội đen để tránh việc nó được sử dụng cho hoạt động phi pháp. Và các cựu Yakuza dù đã rời bỏ tổ chức cũng gặp khó khăn trong việc mở tài khoản tại đây. 

Các ngân hàng thường sử dụng cơ sở dữ liệu riêng cùng một số thông tin khác để xác minh một người muốn mở tài khoản có phải là Yakuza hay không. Một số ngân hàng có quy định Yakuza được xem là hoàn lương khi họ đã rời khỏi tổ chức 5 năm. 

Quy trình mở tài khoản ngân hàng cho một cựu Yakuza

Để cảnh sát có thể hỗ trợ mở tài khoản ngân hàng, một cựu Yakuza ngoài việc thề cắt đứt mọi mối liên hệ với tổ chức xã hội đen còn cần phải đáp ứng các điều kiện khác. Chẳng hạn, họ phải được các doanh nghiệp hợp tác nhận vào làm, tức là những đơn vị này đồng ý thuê cựu Yakuza làm việc với sự giúp đỡ từ cảnh sát hoặc từ một trung tâm xóa bỏ các tổ chức tội phạm. 

Hiện tại, ở mỗi tình thành của Nhật Bản đều có những trung tâm như vậy được mở ra theo quy định phòng chống tổ chức tội phạm. 

Theo hướng dẫn của NPA, cảnh sát sẽ thông báo với tổ chức tài chính khi một cựu Yakuza có kế hoạch mở tài khoản ngân hàng tại nơi này. Đồng thời, cảnh sát cũng sẽ giải đáp các thắc mắc của phía ngân hàng về mối liên hệ giữa cựu Yakuza với tổ chức xã hội đen trước đó. 

Tiếp theo, doanh nghiệp nơi nhận cựu Yakuza vào làm và trung tâm xóa bỏ các tổ chức tội phạm địa phương sẽ cùng cựu Yakuza đến ngân hàng để làm thủ tục cấp tài khoản. 

Sau khi tài khoản ngân hàng mới được thiết lập, cả cảnh sát và trung tâm xóa bỏ tổ chức tội phạm địa phương sẽ vẫn tiếp tục theo dõi xem cựu Yakuza có bị lôi kéo trở lại thế giới ngầm hay không. Cảnh sát cũng sẵn sàng trả lời mọi thắc mắc từ ngân hàng, đưa ra những cập nhật mới nhất về cuộc sống của người đó. 

Theo chỉ thị của NPA trong việc loại trừ các nhóm Yakuza, cảnh sát trên khắp nước Nhật đã tăng cường các cuộc đàn áp băng đảng. Mục tiêu lớn nhất của kế hoạch này là động viên các thành viên từ bỏ tổ chức và tái hòa nhập xã hội. 

Tính đến cuối năm 2020, trên khắp Nhật Bản, có khoảng 25.900 thành viên Yakuza chính thức và dự bị, con số này đã giảm hơn 70% so với ba thập kỷ trước đó, cho thấy Yakuza dần mất đi chỗ đứng trong xã hội Nhật Bản.

Khi luật chống tổ chức tội phạm có hiệu lực, cảnh sát và trung tâm xóa bỏ tổ chức tội phạm đã giúp đỡ 17.500 Yakuza rời băng, từ giữa năm 1992 đến năm 2020. Cảnh sát cùng nhiều bên khác cũng giúp 1.276 cựu thành viên băng nhóm kiếm được việc làm. Theo cảnh sát viên, có khoảng 1.500 doanh nghiệp hợp tác cùng cảnh sát để nhận những người này vào làm việc. 

Bước đi mới hướng tới tương lai không băng đảng

Noboru Hirosue, 51 tuổi, một nhà tội phạm học tại Trung tâm nghiên cứu tội phạm của Đại học Ryukoku rất ủng hộ giải pháp mở tài khoản ngân hàng cho các cựu Yakuza. Theo ông: “Đây là một bước đi tiến bộ, quan trọng để hỗ trợ cho hành trình tái hòa nhập cộng đồng."

"Những người rời bỏ giới Yakuza sẽ có triển vọng tươi sáng hơn để hòa nhập xã hội khi được phép mở tài khoản ngân hàng riêng”, ông nói thêm.

Là chuyên gia về vấn đề tái hòa nhập xã hội của các cựu Yakuza, Hirosue cho biết bất kỳ ai bị từ chối mở tài khoản ngân hàng đều sẽ phải đối mặt với nhiều hạn chế trong việc nhận tiền lương, thuê nhà và đăng ký dịch vụ điện thoại di động. Hơn nữa, nếu giải thích với nhà tuyển dụng rằng vì từng là cựu Yakuza nên họ không thể mở tài khoản ngân hàng, rất có thể doanh nghiệp sẽ quyết định không tuyển dụng họ. 

Hirosue phân tích thêm rằng các băng đảng đôi khi cũng viện dẫn lý do trên để lôi kéo các thành viên muốn rời bỏ tổ chức hãy ở lại. Khi gặp khó khăn với việc hòa nhập, họ có thể quay về băng rồi nhúng tay vào các việc làm phạm pháp để kiếm kế sinh nhai.

Như vậy, với biện pháp mở tài khoản ngân hàng, có thể ngăn chặn được viễn cảnh đen tối trên ở mức độ nhất định.

Tuy nhiên, ông Hirosue nói thêm rằng các bên liên quan có thể làm nhiều hơn thế, nhấn mạnh rằng hiện tại, cảnh sát chỉ giúp cho các cựu Yakuza được tuyển dụng tại các doanh nghiệp hợp tác. 

Hirosue bày tỏ: “Thật sự không dễ dàng gì để các cựu Yakuza tìm được việc làm ngay sau khi rời bỏ tổ chức ở những khu vực có ít doanh nghiệp hợp tác với cảnh sát và điều này sẽ hạn chế cơ hội được mở tài khoản ngân hàng của họ. Điều quan trọng là phải đảm bảo ngày càng có thêm nhiều doanh nghiệp như vậy". 

kilala.vn