Chó trị liệu - “thiên thần” bên cạnh những đứa trẻ bị lạm dụng

Từ lâu, những chú cún đã là người bạn trung thành, thậm chí là "con cưng" trong các gia đình. Sự đáng yêu, thông minh và trung thành khiến những người bạn này có khả năng đảm nhiệm nhiều vai trò như chó học đường, dẫn đường cho người khiếm thị. Chưa dừng lại ở đó, nay chúng còn trở thành “thiên thần” sưởi ấm trái tim của những đứa trẻ là bị lạm dụng tình dục.

Chó trị liệu bắt đầu được sử dụng tại Nhật cách đây 3 năm để giảm lo âu cho trẻ em là nạn nhân của lạm dụng tình dục và một số trường hợp khác khi các em phải tham gia buổi thẩm vấn về những ký ức thương đau. Lúc này, trong khi trẻ phải đối diện với cơ quan chức năng, những chú chó sẽ mang đến sự an ủi và yên tâm, xoa dịu nỗi lo âu xâm chiếm tâm trí đứa trẻ. 

Tại Tokyo, tỉnh Kanagawa và tỉnh Aichi, chó trị liệu đã đảm nhận nhiệm vụ hỗ trợ thiêng liêng trên với hơn 100 trường hợp. Và hiện chúng được xem là vị cứu tinh cho trẻ em với khả năng làm giảm bớt căng thẳng lúc các bé có thể sẽ phải đưa ra những lời khai khó nói cho công tố viên và nhân viên công tác xã hội. 

Mặc cho kết quả mô hình này mang lại khá tích cực, nhưng do thiếu sự ủng hộ về tài chính, người huấn luyện nên rất khó để triển khai rộng rãi dịch vụ. 

Ủy viên công tố, cảnh sát và nhân viên trung tâm hướng dẫn hiện đang hợp tác với Tsunagg, một tổ chức phi lợi nhuận đặt trụ sở tại thành phố Yokohama, tỉnh Kanagawa, chuyên cung cấp chó trị liệu theo yêu cầu của chính quyền.

Liên kết với Hiệp hội Dịch vụ chó Nhật Bản và Hiệp hội bệnh viện động vật Nhật Bản – hai đơn vị cung cấp người huấn luyện chó, các chú chó trị liệu sẽ được gửi đến trung tâm phúc lợi, bệnh viện và các cơ sở khác – nơi trẻ em đang được chăm sóc. 

Theo Tsunagg, trẻ em bị lạm dụng thường im bặt hoặc không ổn định cảm xúc trong các tình huống căng thẳng. Tuy nhiên có những trường hợp các em đã dịu đi sau khi tương tác với chó, từ đó dễ dàng chấp nhận nói về ký ức đau thương. Theo một nguồn tin, chó trị liệu có thể “trò chuyện” mượt mà với trẻ em. 

Tại Hoa Kỳ, nơi bắt nguồn ý tưởng về việc sử dụng chó như một biện pháp hỗ trợ trong trị liệu, việc có chó đồng hành trong những buổi thẩm vấn trở thành một lựa chọn kể từ vụ án một bé gái 4 tuổi bị lạm dụng tình dục vào năm 1989. Hiện tại, có khoảng 300 chú chó trị liệu đảm nhận nhiệm vụ này tại đất nước cờ hoa. 

Yoko Maruyama, dược sĩ tại trung tâm phúc lợi trẻ em ở Nagoya chia sẻ: “Tổn thương tâm lý mà nạn nhân bị lạm dụng là trẻ em gánh chịu thường xuất hiện sau khi các em được chuyển đến một nơi an toàn, bởi trẻ cảm thấy áp lực tăng lên khi phải đứng ra làm chứng. Tại Hoa Kỳ, mô hình này đã thành công. Khi trẻ được âu yếm chó trị liệu, căng thẳng và lo âu đã giảm xuống”. 

Vào năm 2014, tại Nhật Bản, các bác sĩ tâm lý trẻ em và một số bên khác đã bắt đầu giới thiệu chó trị liệu để hỗ trợ những trẻ buộc phải tham gia vào thủ tục tố tụng. Cùng với sự tham gia của các luật sư sau đó, phong trào đã dẫn đến sự thành lập của tổ chức phi lợi nhuận Tsunagg vào tháng 04/2019.

Xem thêm: Câu chuyện cảm động về chú chó thính giác Leon và cô chủ

Chú chó giống Golden retriever mang tên Fran đã trở thành chú chó trị liệu đầu tiên được công nhận bởi Tsunagg vào tháng 03/2020.

Những người bạn bốn chân với tính cách điềm tĩnh, không dễ nổi nóng hay bị phân tâm bởi môi trường mới sẽ là ứng cử viên sáng giá cho chương trình. Tsunagg đã cấp chứng nhận cho tổng cộng 18 chú chó và hiện tại, có 12 chú vẫn đang hoạt động. 

Vào tháng 07/2020, một chú chó trị liệu đã được đưa vào Tòa án. Người bạn nằm rúc vào chân đứa bé đang cung cấp lời khai trong một vụ lạm dụng. Tính đến nay, đã có phiên tòa như vậy diễn ra tại Nhật Bản. 

Chương trình sử dụng chó trị liệu trong hỗ trợ lấy lời khai của nạn nhân trẻ em bị lạm dụng hoàn toàn dựa trên quyên góp để nuôi lớn, huấn luyện và gửi chúng đi thực hiện nhiệm vụ. Theo Hiệp hội Dịch vụ chó Nhật Bản, chi phí nuôi một chú chó như vậy tiêu tốn khoảng 2,5 triệu yên. 

Các chính quyền ở Tokyo và địa phương vẫn chưa lồng ghép chương trình này vào hệ thống pháp luật và do vậy nguồn trợ cấp công khá khan hiếm. Phạm vi hoạt động hiện tại của Tsunagg chỉ giới hạn ở Tokyo, tỉnh Kanagawa và tỉnh Aichi, nơi các chú chó trị liệu hoạt động chủ yếu. Một công chức cho biết: “Chúng tôi đang tiến hành thật thận trọng để đạt được sự tin tưởng trong giới tư pháp”. 

Để mở rộng dịch vụ nhân văn trên đến các khu vực khác tại Nhật, điều cần thiết là đảm bảo có người sở hữu khả năng kết nối với các cơ quan điều tra, tòa án và trung tâm phúc lợi trẻ em. 

Koto Mizukami, người huấn luyên chó giàu kinh nghiệm và là Huấn luyện viên trưởng tại Hiệp hội Dịch vụ chó chia sẻ: “Tôi từng chứng kiến hàng loạt trường hợp trẻ mở lòng nhờ vào tương tác giữa chúng với các chú chó. Tôi mong có thêm nhiều người biết về hoạt động này của chúng tôi”. 

kilala.vn