Ngoài LINE có thể xem là mạng xã hội “quốc dân” của Nhật vì tích hợp rất nhiều tính năng đi sâu vào đời sống người dân bản địa, Twitter và Facebook là hai mạng xã hội quốc tế thường xuyên được đem ra so sánh nhất. Sự khác biệt trong xu hướng ưa chuộng Twitter của người Nhật khác biệt với phần còn lại của thế giới và xuất phát từ một số nguyên nhân phổ biến sau.
Ngôn ngữ phù hợp với giới hạn từ của Twitter
Tiếng Nhật đặc biệt có sự hiện diện của hệ thống chữ tượng hình Kanji - Hán tự. Một kí tự trong tiếng Nhật vì thế có thể hàm chứa nhiều ý nghĩa hơn một từ viết bằng hệ la-tinh. Twitter giới hạn số kí tự cho mỗi bài đăng chỉ 280 kí tự (trước đây thậm chí còn ngắn hơn, chỉ 140 kí tự) và trong giới hạn đó, tiếng Nhật có thể truyền tải nhiều thông tin hơn rất nhiều so với các ngôn ngữ hệ la-tinh phổ biến như tiếng Anh hay Pháp.
Tính ẩn danh và cá nhân hoá cao
Một đặc điểm nổi bật khác của Twitter là tính ẩn danh. Twitter khác Facebook ở chỗ không yêu cầu danh tính thật để tạo tài khoản. Bất cứ ai cũng có thể tạo một tài khoản Twitter tùy ý cho sở thích của mình, thế nên mỗi người thường có nhiều hơn một tài khoản trên mạng xã hội này, mỗi tài khoản phục vụ việc theo đuổi một chủ đề khác nhau và các bài viết liên quan được đề cử với độ cá nhân hóa rất cao. Như thế, mạng xã hội này giúp bạn thoải mái theo đuổi thần tượng, phim ảnh, nhân vật hoạt hình, hay bất cứ điều gì bạn yêu thích.
Top 6 tài khoản Twitter có lượng người theo dõi lớn nhất tại Nhật tính đến tháng 6/2020 cho thấy sự đa dạng trong mục đích người dùng khi xuất hiện cả người nổi tiếng, chuỗi cửa hàng tiện lợi lẫn hãng cà phê. Cụ thể, thứ hạng từ trên xuống dưới lần lượt là: nghệ sĩ hài Hitoshi Matsumoto, nghệ sĩ hài Hiroiki Ariyoshi, tài khoản chính thức của nhóm nhạc Hàn BTS tại Nhật, nữ nghệ sĩ Kyary Pamyu Pamyu, cửa hàng tiện lợi Lawson và chuỗi cà phê Starbucks.
Mối liên hệ với tính cách đặc trưng của người Nhật
Người Nhật nổi tiếng với tính cách thích sự giản tiện, gọn gàng, nhanh chóng. Ở Facebook, bạn có thể đăng những dòng trạng thái dài không giới hạn hay những bài kiến thức, tranh luận dài ngoằng. Môi trường Facebook dễ tạo nên tâm lý phải suy nghĩ và tương đối chăm chút trước khi đăng tải một điều gì đó. Twitter, ngược lại, thích sự nhanh gọn với những dòng trạng thái bị giới hạn số từ. Không gian trên Twitter khiến người dùng cảm thấy được tự do hơn và có thể đăng tải những dòng trạng thái bất kì chỉ nhằm giải phóng cảm xúc của mình.
Hệ thống “xu hướng” thuận tiện cho việc cập nhật tin tức nhanh
Twitter nổi tiếng với hệ thống “trending” - xu hướng - thể hiện qua lưu lượng và số lượng sử dụng các hashtag. Hệ thống này giúp người dùng dễ dàng nắm bắt trong một cái liếc mắt sự kiện nổi bật nào đang được cộng đồng quan tâm. Trong một xã hội bận rộn như Nhật Bản nơi người dân dành nhiều thời gian di chuyển bằng phương tiện công cộng và tranh thủ khoảng thời gian đó chăm chú vào điện thoại, một hệ thống xu hướng và các tin tức ngắn gọn, đúng trọng tâm hẳn nhiên sẽ được ưu tiên.
Với tiêu chí ngắn gọn, súc tích, rõ ràng, Twitter giúp ích nhiều cho một đất nước có tần suất thiên tai nhiều như Nhật Bản, đặc biệt trong trường hợp động đất. Đơn cử, tài khoản @earthquake_japan có hơn 2,8 triệu người theo dõi chuyên cập nhật nhanh về các trận động đất với thời gian - địa điểm - cường độ giúp người dùng mạng xã hội nhanh chóng tiếp cận tin tức.
Twitter nhanh gọn hơn Facebook ở cả việc viết và cách chia sẻ khi thao tác “retweet” của mạng xã hội này. Sự kết hợp của bài viết ngắn gọn, văn hóa hashtag và tính chia sẻ nhanh đã khiến thông tin trên mạng xã hội này lan cực nhanh khi một tweet có thể dễ dàng đạt hàng trăm ngàn lượt thích và chia sẻ, cá biệt lên đến hàng triệu - những con số ít thấy trên Facebook. Đối với những thời điểm như trong dịch bệnh, mỗi một sự kiện nổi bật đều sẽ có hàng nghìn đến trăm nghìn người chia sẻ về nó cùng một lúc, đẩy sự kiện đó lên top xu hướng giúp thông tin lan rộng với tốc độ nhanh không tưởng.
Twitter từ lâu đã hiểu rõ tiềm năng và tầm quan trọng của mạng xã hội này trong xã hội Nhật Bản. Năm 2008, tiếng Nhật là ngôn ngữ đầu tiên sau tiếng Anh được mạng xã hội này chính thức hỗ trợ. Bà Kaori Sato, người phát ngôn của Twitter Japan đã cho biết: “Twitter phù hợp với môi trường và văn hóa Nhật Bản.” Và quả thật, với những đặc điểm đã nêu trên, dễ thấy mạng xã hội này sẽ còn tiếp tục đóng vai trò thiết yếu trong xã hội Nhật trong thời gian tới.
kilala.vn