Người Nhật có ăn cá Koi không?

Hành trình trở thành quốc ngư của chú cá màu sắc

Lí giải đầu tiên đến ngay từ tên gọi của loài cá này. "Koi" trong tiếng Nhật nghĩa là "cá chép", và người Nhật thống nhất dùng từ "Koi" để chỉ chung tất cả các loại cá chép lai tạo.

Thuở ban đầu, cá Koi cũng như một loài cá phổ biến, được vận chuyển đến Nhật và được tiêu thụ như các loại thực phẩm thông thường. Theo lời kể và ghi chép đời trước, năm ấy nước Nhật trải qua mùa đông lạnh lẽo kéo dài, người dân vùng Niigata bị mất mùa nên đã nảy ra ý tưởng mang cá Koi về thả vào hồ để làm thực phẩm tích trữ.

Thời gian trôi đi, người dân vô tình nhận ra những chú cá chép trổ sắc khác lạ, rất sặc sỡ và đẹp mắt. Sẵn tính sáng tạo, họ quyết định chọn lọc nghiên cứu, lai tạo và hoàn chỉnh để có những con cá Koi làm cảnh phù hợp nhất. Sở hữu tính chất quen thuộc gắn bó với mọi nhà như vậy cùng ngoại hình nổi bật, cá Koi nhanh chóng trở thành quốc ngư Nhật Bản, được thả nuôi tô điểm cho cảnh sắc.

Cái nhìn về cá Koi trong văn hóa Nhật Bản

Không chỉ sở hữu dáng vẻ đẹp mắt, cá Koi còn tượng trưng cho những phẩm chất tốt đẹp như vận may, sự thành công, bền bỉ và lòng can đảm.

Lí giải cho điều này có thể hiểu bởi lẽ cá chép Koi tượng trưng cho loài cá sinh ra là để bơi ngược dòng sông, vượt vũ môn hóa thành rồng mà kiêu hãnh tung bay trên bầu trời cao rộng. Vậy nên vào ngày 5/5 “Kodomo no hi” - ngày Tết thiếu nhi của người Nhật, người ta dựng cờ cá chép đủ màu sắc sặc sỡ trước hiên nhà mình để cầu chúc cho con cái trui rèn tính kiên trì, đạt được thành công.

Bên cạnh đó, cá Koi đại diện cho tinh thần Samurai lừng danh của người Nhật. Dân gian có lời tương truyền xa xưa rằng khi một chú cá Koi bị bắt, nó sẽ hiên ngang trên thớt chờ đợi con dao mổ mà không hề sợ hãi. Điều này gợi nhớ đến sự quả cảm của một chiến binh Samurai đối mặt với thanh gươm sắc bén nơi chiến trường.

Tất cả những điều đó đã đưa cá Koi vào trong văn hóa tín ngưỡng, trở thành biểu tượng cho những đức tính cao quý và mong ước của người Nhật.

Vậy người Nhật có ăn thịt cá Koi không?

Ban đầu, loài cá Koi quốc ngư này tuy được sử dụng để cung cấp thực phẩm, nhưng qua nhiều năm tháng, hình ảnh chú cá chép xinh đẹp này đã biến hóa và ăn sâu vào một phần đời sống người Nhật. Ngày nay, mục đích của cá Koi hoàn toàn thay đổi. Những chú cá mang trên mình nhiều ý niệm về một dân tộc này có giá trị cao và mục đích chủ yếu góp phần làm phong phú quang cảnh. Và cá Koi cũng là hình ảnh gợi trong mắt bạn bè quốc tế khi ai đó nói về văn hóa Nhật Bản.

Người Nhật luôn nhận thức trân trọng loài cá này vì vậy họ không còn sử dụng cá Koi làm thực phẩm như trước đây nữa. Hình ảnh cá Koi còn được đưa vào quần áo hay những tác phẩm nghệ thuật, nhất là cảm hứng cho các nghệ nhân xăm mình, nhằm đề cao, quảng bá rộng rãi tinh thần đất nước.

Nếu có dịp đặt chân đến xứ hoa anh đào, hãy một lần ngắm nhìn đàn cá Koi bơi lội dưới dòng nước trong veo, từ tốn thưởng thức phong cảnh rồi lắng nghe câu chuyện về một loài cá đặc biệt, chắc chắn bạn cũng sẽ tìm được sự đồng điệu trong tâm hồn và gắn kết với đất nước này.

kilala.vn