Nghiện trứng sống như người Nhật

Cơm trứng sống, thịt bò chấm sốt trứng sống, Natto ăn cùng trứng sống... tất tần tật những món ăn với trứng sống. Có phải người Nhật dường như quá nghiện món này?

Trong nền ẩm thực đa dạng hấp dẫn của mình, người Nhật có nhiều món ăn sử dụng trứng, đặc biệt là trứng sống (生卵 – nama tamago) chưa hề qua chế biến. Theo tờ Keimei Asahi Shimbun, năm 2020 người Nhật xếp thứ hai thế giới (sau Mexico) về lượng tiêu thụ trứng bình quân đầu người mỗi năm (340 trứng/người).

Vậy bạn có bao giờ bạn tự hỏi rằng, tại sao người Nhật lại nghiện trứng sống đến vậy, và làm thế nào họ có thể tự tin ăn trứng sống mà không lo ngại vấn đề vệ sinh an toàn?

Vì sao người Nhật lại nghiện trứng sống?

Người Nhật vốn dĩ thích ăn đồ tươi sống

Nếu là một người đam mê ẩm thực Nhật Bản, bạn sẽ biết rằng những món sống chưa qua gia nhiệt như Sushi, Sashimi, thịt ngựa sống Basashi, mì mực sống Odori Don... từ lâu đã rất quen thuộc với người Nhật và trở thành biểu tượng trong văn hóa ẩm thực của xứ sở hoa anh đào.

Đối với người đến từ quốc gia và nền văn hóa ẩm thực khác, dễ cảm thấy “quan ngại” khi đứng trước những món ăn này bởi thực phẩm tươi sống có mùi tanh và khó chịu nếu không được sơ chế đúng cách, có thể gây ra ngộ độc nếu đã bị nhiễm khuẩn. Tuy nhiên những món ăn này lại vô cùng giàu dinh dưỡng.

Trứng, loại thực phẩm ngon - bổ - rẻ

Trứng thường được gọi là “vitamin tổng hợp của thiên nhiên” bởi sự bổ dưỡng của nó. Trứng tự nhiên rất giàu protein, mỗi quả trứng có thể cung cấp một lượng nhỏ hầu hết các vitamin (A, B, D) và khoáng chất cần thiết cho cơ thể con người như canxi, sắt, kali, kẽm, mangan...

Đồng thời chất béo chứa trong trứng cũng được nhận định là loại chất béo tốt cho sức khỏe con người. Chính vì vậy, người ta cho rằng trứng là loại thực phẩm lành mạnh nhất hành tinh.

Giàu dinh dưỡng là vậy nhưng trứng lại là một trong những thực phẩm phổ biến nhất với giá thành phải chăng và có thể tìm mua dễ dàng. Trong khi giá cả của các loại thực phẩm tươi sống như hoa quả và rau củ có thể biến động do thời tiết và các yếu tố khác thì giá trứng vẫn luôn giữ ở mức ổn định quanh năm.

Đặc biệt tại Nhật Bản, một quốc gia phụ thuộc nhiều vào nguồn lương thực nhập khẩu với tỷ lệ tự cung ứng trong năm tài khóa 2021 chỉ là 38% (tính theo calo), họ lại có thể tự đảm bảo đến 97% nguồn cung trứng cho thị trường (năm 2020). Vì vậy có thể nói, trứng - loại thực phẩm luôn ổn định và năng suất, là nguyên liệu tuyệt vời góp phần giải quyết bài toán an ninh lương thực của nước này.

Mặt khác, trứng còn có thể chế biến theo nhiều kiểu khác nhau như chiên, luộc, hấp... mà kiểu nào cũng có cái ngon riêng.

Hội đủ combo ngon - bổ - rẻ như trứng ai mà không “mê” nhỉ, đâu chỉ riêng người Nhật!

Đảm bảo giữ nguyên chất dinh dưỡng từ trứng

Người Nhật cực kỳ thích ăn trứng, nhưng không chỉ là trứng chín kỹ đã qua chế biến hay cùng lắm là trứng lòng đào, ốp la như cách người Việt chúng ta vẫn thường ăn. Họ thậm chí ăn cả trứng sống, và điều đó với họ là bình thường.

Nếu là người có thói quen ăn chín uống sôi, khi nghe đến việc ăn trứng sống có lẽ bạn sẽ cảm thấy “rùng mình”. Nhưng người Nhật hoàn toàn có lý do chính đáng khi thường xuyên dùng trứng sống.

Như chúng ta đã biết, trứng chứa rất nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe con người. Việc mọi người thường nấu chín trứng ngoài vấn đề về an toàn sức khỏe thì protein trong trứng sau khi được nấu chín sẽ dễ hấp thụ với cơ thể con người hơn.

Tuy nhiên, bạn có biết rằng, quá trình này cũng phá hủy 20% đến 30% hàm lượng vitamin có trong trứng? Đối với mỗi món ăn, người Nhật rất quan tâm đến độ dinh dưỡng, chính vì vậy, họ ưa chuộng việc ăn trứng sống vì điều này giúp đảm bảo giữ trọn vẹn chất dinh dưỡng có trong loại thực phẩm này. 

Làm thế nào người Nhật có thể yên tâm ăn trứng sống?

Khi nhắc đến việc ăn đồ tươi sống nói chung và món trứng sống nói riêng, có lẽ nhiều người sẽ e ngại vì thực phẩm tươi sống chưa qua chế biến kỹ rất dễ nhiễm khuẩn cùng các vi sinh vật mang mầm bệnh khác. 

Trứng sống là loại thực phẩm rất dễ nhiễm khuẩn Salmonella – loại vi khuẩn gây ra căn bệnh nhiễm khuẩn đường ruột nguy hiểm. Vì vậy khi ăn trứng sống không đảm bảo vệ sinh, chúng ta có thể nhiễm phải loại khuẩn này dẫn đến tình trạng tiêu chảy, co thắt dạ dày, nôn mửa..., thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu loại khuẩn này từ ruột tấn công vào máu và làm suy yếu hệ miễn dịch.

Vậy làm thế nào người Nhật vẫn có thể thoải mái ăn trứng sống mà vẫn an tâm về vấn đề an toàn sức khỏe? 

Nhật Bản không chỉ là quốc gia đi đầu về khoa học kỹ thuật mà còn được thế giới biết đến với nền nông nghiệp hiện đại, có thể xem là “kiểu mẫu”. Chính vì vậy, mỗi nông phẩm mang thương hiệu “Made in Japan” đều như sở hữu một tấm kim bài đảm bảo chất lượng và độ an toàn không phải nghi ngờ.

Khi gà mái đẻ trứng, vỏ trứng có thể tiếp xúc với vi khuẩn Salmonella do tiếp xúc với phân gà, tuy nhiên, nhờ vào hai lớp màng trứng bên trong vỏ, vi khuẩn không thể xâm nhập vào bên trong trứng. Khi trứng gà trải qua thời gian bảo quản lâu, lớp màng trứng sẽ vỡ dần, khả năng nhiễm khuẩn tăng lên. 

Ngoài ra, cũng có trường hợp Salmonella xâm nhập vào trứng ngay từ khi trứng được hình thành trong cơ thể gà mẹ bởi loại vi khuẩn này có thể trú ngụ trong tràng gà. 

Ở Nhật Bản, các trang trại chăn nuôi gà đẻ trứng áp dụng phương pháp sinh sản cho từng thế hệ (nghĩa là những quả trứng đến từ cùng một trang trại với thế hệ cha mẹ, ông bà... của chúng). Quy trình này giúp việc theo dõi các trang trại sản xuất trứng bị nhiễm khuẩn trở nên dễ dàng hơn.

Mặt khác, trang trại ở Nhật Bản cũng thường nằm gần các trục đường lớn và gần nhau để khi có dịch bệnh xảy ra, có thể dễ dàng kiểm soát.

Gà cũng được cho ăn một chế độ dinh dưỡng đặc biệt để giúp đẻ trứng giàu vitamin, đồng thời được tiêm vắc xin và ăn thức ăn trộn với thuốc kháng sinh để tránh nhiễm khuẩn Salmonella.

Để đảm bảo an toàn, trước khi được đem ra thị trường, những quả trứng ăn sống phải thông qua quy trình kiểm tra nghiêm ngặt (quét bằng tia UV) và đảm bảo phải được in rõ ràng những thông số như thời hạn sử dụng tốt nhất (shoumi kigen - 賞味期限), số seri trang trại...

Những món ăn Nhật Bản được chế biến từ trứng

Tamago Kake Gohan (卵かけご飯）

Khi nhắc đến những món ăn từ trứng sống của người Nhật, không thể nào bỏ qua Tamago Kake Gohan (cơm trứng sống), một món ăn sáng kiểu Nhật nổi tiếng. 

Để chế biến món ăn này, người ta sẽ cho một quả trứng gà còn sống trộn với cơm dẻo được nấu từ gạo Nhật và ăn kèm với nước tương hoặc một số loại gia vị khác tùy thích.

Trong tiếng Nhật, “tamago” (卵) có nghĩa là "trứng", "gohan" (ご飯) là "cơm" và "kake" (かけ) viết tắt của động từ "kakeru", nghĩa là "phủ, đặt lên". Tương truyền rằng, ông Ginko Kishida (1833 – 1905), một nhà tiên phong trong nhiều lĩnh vực ở Nhật Bản là người đã sáng tạo nên món ăn này. 

Theo thời gian, món ăn đơn giản dễ chế biến này đã trở nên quen thuộc và thường được người Nhật thưởng thức vào bữa sáng.

Tsukimi Udon (月見うどん)

Cùng với Ramen và Soba, Udon là một trong những món mì nổi tiếng nhất của người Nhật. Với sợi mì Udon nguyên bản, người Nhật đã biến tấu với nhiều loại nguyên liệu và nước dùng khác nhau để tạo nên hàng loạt món mì Udon với đặc trưng riêng biệt.

Trong đó, Tsukimi Udon là loại mì đặc trưng trong dịp tết Trung Thu của người Nhật, thường được ăn vào các lễ hội ngắm trăng, trong đó, "tsuki" (月) là trăng và "mi" (見) là xem, ngắm. Chính vì vậy, Tsukimi Udon còn được biết đến với cái tên “Udon Vọng Nguyệt”.

Mì Udon được chan nước dùng nấu từ Dashi, nước tương và rượu Sake, cuối cùng là đặt một quả trứng sống đã tách vỏ lên trên. Có lẽ do do sự hiện diện của một quả trứng sống vàng ươm ở trên bề mặt, khiến thực khách liên tưởng tới mặt trăng mà cái tên “Udon Vọng Nguyệt” ra đời.

Lẩu Sukiyaki (すき焼き)

Sukiyaki là một trong những món lẩu truyền thống của Nhật Bản với hương vị đậm đà, thịt bò nhúng qua nước lẩu chua ngọt, ăn kèm trứng sống rất độc đáo.

Để thưởng thức món ăn này, thông thường người Nhật sẽ đập trứng gà sống vào chén, dùng đũa khuấy nhẹ cho lòng đỏ và lòng trắng hòa quyện vào nhau. 

Thịt sau khi đã nhúng qua nước lẩu (mức độ chín tùy thuộc người dùng) sẽ được chấm nhẹ qua hỗn hợp trứng, sao cho trứng áo một lớp mỏng lên thịt. Cuối cùng, chấm “combo” thịt bò - trứng sống vào nước chấm rồi thưởng thức.

Oyakodon (親子丼)

Oyakodon là một món cơm truyền thống nổi tiếng của người Nhật, trong tiếng Nhật Oya (親) nghĩa là “cha mẹ” còn Ko (子) là con, trong khi đó “Don” (丼) là từ rút gọn của “Donburi” (丼物) thường dùng để chỉ những món ăn để trong bát lớn. Vì vậy Oyakodon còn được gọi là “cơm mẹ con” hoặc “cơm cha con”.

Sở dĩ món cơm này có cái tên đầy thú vị và ngộ nghĩnh như vậy là bởi Oyakodon bao gồm thịt gà (tượng trưng cho cha mẹ) kết hợp cùng trứng (tượng trưng cho con cái) và hành tây được ninh cùng nhau trong nước dùng Dashi và nước tương (lưu ý: trứng chỉ chín đến một nửa), sau đó được bày lên trên phần cơm. Sau cùng, tùy sở thích mỗi người, có thể cho thêm một quả trứng sống lên bề mặt.

Trong văn hóa Nhật Bản Oyakodon  là món ăn mang ý nghĩa đặc biệt thiêng liêng, gợi nhớ về gia đình. 

Natto (納豆)

Natto là một món ăn truyền thống của Nhật Bản, được làm từ đậu tương lên men, có màu nâu nhạt, với mùi hương khá “khó ngửi” và đặc biệt nhớt dính.

Natto kết hợp cùng trứng sống được xem là phiên bản “nâng cấp” hơn của món Tamago Kake Gohan. Sự kết hợp này được cho là nguồn gốc của hương vị “umami” đặc trưng của ẩm thực Nhật Bản do vị đậm đà của Natto hòa quyện với vị ngọt tự nhiên của trứng sống.

Đây có lẽ là món ăn gây “tranh cãi” nhất trong danh sách này, bởi lẽ người ăn được thì sẽ khen ngon, người không thể chịu nổi mùi hương của đậu tương lên men thì sẽ gào thét chê thối. Tuy nhiên, Natto vẫn là món ăn giàu dinh dưỡng và được xem là một trong những bí quyết sống thọ của người Nhật.

Xem thêm: 7 món trứng phổ biến nhất trong ẩm thực Nhật

kilala.vn