Nghệ thuật uốn gỗ Magemono

Sự cố gắng, trau chuốt, tỉ mỉ trong con người Nhật Bản không chỉ thể hiện trong cách làm việc, cách chăm sóc nhà cửa mà còn thể hiện trên những sản phẩm thủ công truyền thống.

Được biết đến là một đất nước về bề dày lịch sử lâu đời, Nhật Bản có vô số mặt hàng thủ công truyền thống làm nức lòng giới mộ điệu, như nến họa tiết, búp bê Kokeshi hay đồ sơn mài Tsugaru. Trong đó không thể không kể đến kỹ thuật uốn gỗ Magemono, vốn thường được dùng trong các món đồ gia dụng.

Sơ nét về kỹ thuật Magemono

Magemono là kỹ thuật tạo ra những đồ dùng gia dụng bằng cách uốn cong những tấm gỗ mỏng thành hình tròn hoặc hình oval và được cố định lại bằng vỏ cây anh đào. Loại gỗ được sử dụng phổ biến là gỗ của cây bách. Kỹ thuật Magemono đã xuất hiện từ cách đây hơn 400 năm và là dấu ấn văn hóa đặc trưng của vùng Kiso, tỉnh Nagano. Sản phẩm làm từ kỹ thuật Magemono có trọng lượng nhẹ, bền chắc và tiện dụng, vì vậy chúng nghiễm nhiên trở thành một trong những mặt hàng thủ công được sử dụng rộng rãi ngay cả trong thời buổi hiện đại ngày nay.

Nguyên liệu và cách làm sản phẩm bằng kỹ thuật Magemono

Nguyên liệu

Trong các loại gỗ có ở Nhật Bản, gỗ từ cây bách của vùng Kiso (Kiso-hinoki) chính là nguyên liệu tương thích nhất với kỹ thuật Magemono. Tuy nhiên, để bảo tồn nguồn nguyên liệu quý hiếm này, hiện nay người ta sử dụng kết hợp với cả gỗ bách Sawara – vốn có tính chống thấm cao, giúp gia tăng độ bền cho sản phẩm.

Cách làm

Để làm ra một sản phẩm gỗ thủ công bởi kỹ thuật Magemono cần phải trải qua 4 bước:

- B1: Đặt một mảnh gỗ mỏng vào trong nồi nước đang sôi để làm chúng mềm ra.
- B2: Uốn cong những mảnh gỗ đã được ngâm trong nước sôi bằng khuôn có sẵn.
- B3: Dùng kẹp gỗ để định hình.
- B4: Nối liền hai đầu mảnh gỗ đã định hình cong bằng cách may chúng lại bằng vỏ cây anh đào được chuốt mịn.

Và thế là những sản phẩm gỗ thủ công được uốn cong đã hoàn thành.

Gỗ bách có khả năng kháng khuẩn cao vì thế mà sử dụng những sản phẩm gỗ thủ công không chỉ bền đẹp mà còn tốt cho sức khỏe. Nhiều khách hàng của ông Kojima trở lại để sửa chữa một vài lỗi hỏng của sản phẩm uốn gỗ từ kỹ thuật Magemono sau hàng thập kỉ sử dụng.

Nghề thủ công truyền thống

Tương tự với những ngành nghề truyền thống khác, Magemono cũng đang đối mặt với vấn đề tìm kiếm những người kế thừa.

Ông Takayuki Kojima, một nghệ nhân Magemono tại Nagano đã từng chia sẻ rằng: “Tôi ước rằng có thể truyền lại kỹ thuật này cho các thế hệ sau. Tôi không bao giờ giấu diếm bất kì một kĩ năng nào. Bất kì ai cũng được chào đón để đến xem và học hỏi. Khi mới vào nghề, tôi không quá xem trọng công việc này nhưng giờ đây tôi thực sự hứng thú với chúng. Và luôn cảm giác rằng mình thật may mắn khi có thể làm công việc yêu thích ngay cả khi đã nghỉ hưu. Tôi hi vọng rằng sẽ có thật nhiều người nhìn thấy những sản phẩm thủ công được làm từ kỹ thuật của tôi khi tôi vẫn còn sống. Khao khát lớn nhất của bản thân tôi chính là có thể làm cho nghệ thuật uốn gỗ này trở nên thật phổ biến”.

kilala.vn