Kimono và Yukata: Cách phân biệt hai loại trang phục truyền thống của Nhật Bản

Kimono và Yukata – hai loại trang phục truyền thống của Nhật Bản đã quyến rũ cả thế giới nhờ vẻ đẹp và sự duyên dáng khác biệt. Đều là áo choàng dài hình chữ T, có tay áo dài và cố định bằng một chiếc thắt lưng nhưng có những điểm khác biệt tinh tế giữa Kimono và Yukata mà một người đam mê văn hóa Nhật Bản nên biết.

Sự khác biệt giữa Kimono và Yukata

Thuật ngữ Kimono – 着物 được ghép từ hai ký tự: “ki - 着” (mặc) và “mono - 物” (đồ vật), do đó, Kimono theo nghĩa đen là “thứ để mặc”. Kimono có nguồn gốc từ thời Heian (794-1185), là trang phục của hoàng gia và tầng lớp quý tộc.

Theo thời gian, thiết kế và kiểu dáng của Kimono đã phát triển để phản ánh những thay đổi về thời trang và chuẩn mực xã hội. Trong thời kỳ Edo (1603-1868), Kimono trở nên dễ tiếp cận hơn với công chúng và trở thành loại trang phục được mặc hằng ngày.

Yukata – 浴衣 thường được biết đến là loại Kimono dành cho mùa hè. Nó được ghép từ chữ “Yu – 浴” (tắm) và “Katabira – 衣” (đồ lót), vốn đề cập đến một dạng quần áo được sử dụng trong nhà tắm vào thời Heian. Về sau, Yukata đã phát triển thành một loại trang phục mùa hè đầy phong cách và sáng tạo với nhiều kiểu dáng và màu sắc thú vị. 

Vì hình dáng khá tương tự, Kimono và Yukata thường bị nhầm lẫn với nhau. Tuy nhiên, hai loại trang phục truyền thống này có những điểm khác biệt. Hiểu rõ điều này sẽ giúp bạn lựa chọn và mặc Kimono/Yukata đúng cách.

Về chất liệu

Sự khác biệt cơ bản đầu tiên giữa Kimono và Yukata liên quan đến loại vải được sử dụng. Theo truyền thống, Kimono được may từ vải lụa, bông và những bộ phức tạp hơn có thể làm từ gấm dệt với chỉ vàng, chỉ bạc. Những loại vải sang trọng này giải thích vì sao giá thành của một bộ Kimono lại khá cao.

Còn Yukata ban đầu được giới quý tộc Nhật Bản mặc sau khi tắm, với chất liệu sử dụng là vải lanh. Ngày nay, loại vải phổ biến nhất để may Yukata là vải bông với đặc tính nhẹ, thoáng khí, hút ẩm và giữ mát cho cơ thể. Ngoài ra, vải lanh hoặc polyester - một loại vải tổng hợp giá rẻ cũng là một lựa chọn.

Trang phục lót

Một yếu tố nữa để phân biệt hai loại trang phục này là sự có mặt của trang phục lót được gọi là Nagajuban. Vải lụa hoặc gấm may Kimono rất quý và giá trị nên chúng ít khi được giặt để kéo dài độ bền.

Vì vậy, người Nhật mặc một chiếc Nagajuban bên dưới Kimono, đây là loại áo lót bằng lụa hoặc bông, thường có màu trắng để bảo vệ Kimono khỏi mồ hôi. Còn Yukata dễ giặt sạch, vì vậy không cần phải mặc Nagajuban bên dưới.

Để biết một người có đang mặc Nagajuban hay không và từ đó xác định xem nó là Kimono hay Yukata, hãy nhìn vào cổ áo. Nếu trang phục có hai cổ áo thì đó là Kimono – vì cổ áo dưới, thường có màu trắng, là cổ áo của Nagajuban. Nếu chỉ thấy một cổ áo, thì đây có thể là Yukata.

Thiết kế, màu sắc và họa tiết

Về thiết kế

Sự khác biệt nổi bật giữa Kimono và Yukata là chiều dài của tay áo. Tay áo Kimono thay đổi tùy theo các yếu tố khác nhau, chẳng hạn như tuổi tác và mức độ trang trọng của sự kiện mà người mặc tham dự.

Phụ nữ chưa chồng mặc Kimono với tay áo rất dài, đến mức có thể chạm sàn, gọi là Furisode. Theo truyền thống, điều này cho phép những người đàn ông nhận ra phụ nữ nào là đối tượng để kết hôn. Ngoài ra còn có những bộ Kimono có tay áo dài vừa phải. Mặt khác, tay áo của Yukata sẽ không dài hơn 50cm, vì vậy chúng không bao giờ chạm đất.

Về màu sắc, họa tiết

Yukata theo truyền thống bao gồm hai màu là chàm và trắng, nhưng với xu hướng hiện đại, nó được thiết kế với nhiều sắc độ từ tươi sáng cho đến sẫm màu. Có thể thấy phụ nữ Nhật Bản ngày nay mặc Yukata với nhiều kiểu dáng và màu sắc khác nhau, hoa văn cũng đa dạng, từ hoa lá cho đến trái cây, động vật ngộ nghĩnh... để tham gia các lễ hội mùa hè.

Mặt khác, do tính trang trọng của trang phục Kimono, những màu sắc phổ biến chủ yếu thuộc gam màu tối và trung tính. Hoa văn trên Kimono cũng giàu tính truyền thống và mang ý nghĩa cụ thể, dù chúng cũng ngày càng đa dạng hơn theo xu thế hiện đại.

Cách mặc và phụ kiện đi kèm

Yukata dễ mặc hơn vì không cần nhiều phụ kiện như Kimono. Bạn không cần phải mặc áo lót Nagajuban và chỉ cần một hoặc hai dây để cột Yukata, trong khi một bộ Kimono cần đến ba hoặc bốn dây.

Yukata được kết hợp với một chiếc Obi bình thường, bản mỏng và tương đối dễ thắt. Vì việc biến tấu với một chiếc Obi thông thường sẽ dễ được chấp nhận hơn, nên các cô gái Nhật Bản đã buộc nó theo nhiều phong cách độc đáo, sáng tạo.

Trong khi đó, tùy thuộc vào dịp được mặc mà Kimono được kết hợp với Obi trang trọng hoặc bán trang trọng. Có nhiều loại Obi khác nhau với cách thắt khác nhau, tương ứng với loại Kimono và mục đích của nó. Các phụ kiện nhỏ, chẳng hạn như Obi-age, Obi-jime và Obi-dome cũng được kết hợp với Kimono.

Yukata thường kết hợp với guốc gỗ Geta, còn Kimono thường đi cùng với các loại giày dép truyền thống như Geta hoặc Zori và sẽ cần mang thêm vớ Tabi thay vì để chân trần như khi mặc Yukata.

Phụ kiện đi kèm Kimono và Yukata.

Mặc Kimono và Yukata vào dịp nào?

Yukata gắn liền với mùa hè và các hoạt động trong mùa hè như lễ hội hoặc sự kiện bắn pháo hoa. Còn tại các Ryokan (nhà trọ kiểu Nhật) hoặc Onsen (suối nước nóng), chúng được phát cho khách sử dụng trong cả bốn mùa. Tại những nơi này, khách có thể diện Yukata khi đi lại trong khuôn viên, dạo phố hay dùng làm áo ngủ. Cần lưu ý rằng sẽ không lịch sự nếu diện Yukata đến các sự kiện mang tính nghi lễ, trang trọng.

Còn một bộ Kimono có thể đi kèm với đủ loại phụ kiện để phù hợp với tất cả các mùa trong năm. Ví dụ, một chiếc khăn choàng lông có thể được khoác thêm bên ngoài trong mùa đông. Ngoài ra còn có những bộ Kimono mùa hè được gọi là "hitoe" Kimono (Kimono một lớp), không có đường viền và được mặc cùng với áo lót Kimono mùa hè.

Vì mang tính trang trọng, Kimono thích hợp để mặc trong các dịp như:

• Lễ thành nhân (Seijin no hi)
• Các hoạt động truyền thống (Trà đạo, xem kịch Noh hoặc Kabuki)
• Trang phục cho lễ cưới hay trang phục tang lễ nhật bản...

Tuy nhiên, mọi người cũng có thể mặc Kimono bất cứ khi nào họ muốn. Ngày nay, vẫn có những người Nhật chọn diện trang phục Kimono trong sinh hoạt hằng ngày của họ để lưu giữ nét đẹp truyền thống của dân tộc.

Yukata và Kimono, nên chọn loại nào?

Nếu bạn đang phân vân lựa chọn giữa Yukata và Kimono, hãy xem xét hai yếu tố sau để đưa ra quyết định: thứ nhất, bạn muốn mặc nó ở đâu, và thứ hai là khí hậu.

Nên chọn Kimono nếu cần dự một sự kiện trang trọng chẳng hạn như đám cưới hoặc nếu trời lạnh, còn nếu thời tiết thực sự nóng, bạn có thể cân nhắc mua một bộ Yukata. Và đặc biệt khi đến các sự kiện mùa hè sôi động ở xứ Phù Tang, Yukata chính là một lựa chọn hoàn hảo.

Trong tất cả các trường hợp khác, bạn hoàn toàn có quyền tự do làm theo trái tim mình! Đừng lo lắng quá nhiều, hãy tập vào màu sắc, hoa văn và chất liệu mà bạn thích, tận hưởng cảm giác khoác lên mình bộ trang phục truyền thống của Nhật Bản.

Mua Kimono và Yukata ở Nhật Bản

Vẻ đẹp của Kimono và Yukata mê hoặc những người yêu mến Nhật Bản, và nhiều du khách muốn sở hữu cho riêng mình hoặc ít nhất là mặc thử một lần.

Tuy nhiên, mua một bộ Kimono không phải là một việc nhỏ, mặc và bảo quản chúng cũng đòi hỏi một lượng kiến thức và kỹ năng nhất định. Do đó, dịch vụ cho thuê trang phục truyền thống đã phát triển, cho phép bất kỳ ai cũng có thể diện Kimono hoặc Yukata mà không phải bỏ ra quá nhiều tiền hay công sức. Người Nhật phần lớn đều đánh giá cao dịch vụ này, và nó cũng dễ dàng tiếp cận với du khách nước ngoài.

Tuy nhiên, nếu muốn sở hữu cho mình một bộ Kimono hoặc Yukata, dưới đây là một số thông tin tham khảo dành cho bạn.

Một bộ Kimono hay Yukata mới có giá bao nhiêu?

Một bộ Kimono mới có thể khá đắt tiền, ngay cả khi không đến từ các cửa hàng cao cấp. Trung bình, mức giá tối thiểu để sở hữu một bộ Kimono là:

• 50.000 yên (hơn 8 triệu đồng) cho một bộ Kimono trang trọng đơn giản dành cho nữ.
• 35.000 yên (gần 6 triệu đồng) cho một bộ Kimono dành cho nam, thêm khoảng 15.000 yên (khoảng 2,5 triệu đồng) cho áo khoác Haori.
• Giá tăng tương ứng theo độ phức tạp của thiết kế và chất lượng vải.

Đối với những người có đủ khả năng chi trả, có thể đến các cửa hàng chuyên về Kimono gọi là Kimonoya - 着物屋 có mặt ở mọi nơi trên khắp Nhật Bản.

Việc mua một bộ Yukata mới sẽ dễ dàng và hợp túi tiền hơn, với chi phí từ 10.000 yên (khoảng 1,7 triệu đồng). Một số thương hiệu còn có Yukata trong dòng sản phẩm theo mùa của họ, chẳng hạn như Uniqlo.

Đừng bỏ qua thị trường secondhand

Cách dễ nhất để tìm một bộ Kimono hoặc Yukata giá cả phải chăng là khám phá chợ đồ cũ. Giá bắt đầu từ vài chục USD cho trang phục đã qua sử dụng, tùy thuộc độ mới, chất liệu và độ phức tạp của hoa văn.

Mercari, Rakuten, Amazon... là những nền tảng bán đồ cũ phổ biến. Hoặc bạn có thể thoải mái ghé thăm các khu chợ trời, cửa hiệu đồ cũ. Chợ trời của Kanda Myojin ở Akihabara cũng bán các phụ kiện truyền thống. Hay các cửa hàng đồ cũ ở Koenji thường có nguồn cung cấp Yukata với giá rẻ.

Một số cửa hàng chuyên về quần áo cũ, chẳng hạn như chuỗi cửa hàng Chicago bán các trang phục truyền thống với giá phải chăng (từ 1.100 yên cho Kimono). Chicago sở hữu một số cửa hàng ở Kyoto và Harajuku, và một cửa hàng dành riêng cho những bộ Kimono cũ.

Cuối cùng, nếu bạn thích những món đồ cổ điển, Phố Vải ở quận Nippori của Tokyo, là nơi tốt nhất để mua sắm mà không sợ “rỗng ví”.

Trải nghiệm mặc Kimono và Yukata ở Nhật Bản

Nhiều du khách đến Nhật Bản rất mong muốn được trải nghiệm vẻ đẹp và sự sang trọng của Kimono và Yukata. Có một số sự kiện và dịp phổ biến để khách du lịch mặc những trang phục truyền thống này, chẳng hạn như các lễ hội Matsuri.

Matsuri thường được tổ chức quanh năm ở Nhật Bản, nhưng chúng đặc biệt phổ biến trong những tháng mùa hè. Các lễ hội thường có âm nhạc, khiêu vũ, trò chơi và ẩm thực truyền thống, và là một cách tuyệt vời để khách du lịch trải nghiệm văn hóa và lịch sử của Nhật Bản. Một số ví dụ nổi tiếng bao gồm:

• Gion Matsuri ở Kyoto
• Kanda Matsuri ở Tokyo
• Tenjin Matsuri ở Osaka
• Fukagawa Matsuri ở Tokyo
• Awa Odori ở Tokushima
• Kishiwada Danjiri Matsuri ở Osaka
• Soma Nomaoi ở Fukushima
• Lễ hội Hadaka ở Okayama
• Lễ hội Nagoshi Matsuri ở Hiroshima
• Shinmei Matsuri ở Nagasaki

Matsuri thường được tổ chức tại các đền thờ và có thể kéo dài vài ngày, thậm chí vài tuần. Đây là cơ hội tuyệt vời để khách du lịch mặc trang phục truyền thống Kimono hay Yukata, trải nghiệm vẻ đẹp và sự sang trọng của những bộ trang phục này.

Ngoài ra, lễ hội ánh sáng cũng là sự kiện phổ biến được tổ chức trên khắp xứ Phù Tang. Chúng thường diễn ra ở những không gian công cộng như công viên, đền thờ và có thể kéo dài vài ngày hoặc vài tuần. Một số lễ hội ánh sáng nổi tiếng ở Nhật Bản bao gồm:

• Lễ hội đèn lồng Nagasaki Kunchi
• Lễ hội ánh sáng Nagaoka
• Lễ hội Kanto Akita
• Fukuoka Hakata Dontaku
• Lễ hội Aomori Nebuta
• Lễ hội Sendai Tanabata

kilala.vn