Sự trả thù của 47 Ronin (*) hay còn được biết đến với cái tên Biến cố ở Ako (赤穂事件) thời Genroku là một sự kiện lịch sử có thật xảy ra từ năm 1701 đến 1703 ở Nhật Bản. Sự kiện này kể từ đó đã trở thành huyền thoại, thể hiện tinh thần Võ sĩ đạo và là biểu tượng cho lòng trung thành tuyệt đối với chủ nhân.
(*) Ronin (浪人, lãng nhân) là tên gọi dùng để chỉ những Samurai không còn chủ tướng trong thời kỳ phong kiến ở Nhật Bản (1185 - 1868).
Khởi nguồn của một bi kịch
Câu chuyện xảy ra vào năm 1701, lãnh chúa Asano Naganori của vùng Ako và lãnh chúa Kamei Sama cai quản vùng Tsumano được tướng quân Tokugawa Tsunayoshi chọn để tiếp đãi một số sứ giả của Thiên hoàng tại lâu đài Edo. Asano và Kamei được một Samurai tên là Kira Yoshinaga - có tước hiệu là Kozuke no suke - dạy các nghi thức cung đình. Xuất thân từ gia đình danh giá, Kira khó chịu vì không nhận được đủ “lễ" cho việc đã dạy dỗ Asano và Kamei. Cảm thấy bị xúc phạm, ông ta đã cố tình lăng mạ và làm mất mặt cả hai nhiều lần.
Ban đầu, Asano vẫn nhẫn nhịn trong khi bạn học của anh là Kamei dần trở nên không kiềm chế được và suýt giết chết Kira. Cố vấn của Kamei nhanh chóng nhận ra điềm chẳng lành nên đã lặng lẽ đưa cho Kira một khoản hối lộ lớn để ngăn chặn chuyện không hay xảy ra cho lãnh chúa và cả gia tộc mình. Kira sau đó bắt đầu đối xử tử tế với Kamei hơn, điều này khiến anh bình tĩnh lại.
Tuy nhiên, vì không nhận được hối lộ từ Asano, hắn vẫn tiếp tục đối xử tệ với vị lãnh chúa trẻ tuổi. Cảm thấy đau khổ vì thiếu sự tôn trọng từ người thầy, cộng thêm việc bị gọi là “kẻ quê mùa", Asano đã đánh mất bình tĩnh và dùng một con dao găm lao thẳng vào Kira. Vết thương tuy không nguy hiểm nhưng việc tấn công một quan chức Mạc phủ trong phạm vi dinh thự bị coi là hành vi phạm tội nghiêm trọng thời bấy giờ. Người của Shogun (tướng quân) đã bắt giữ Asano và ra lệnh cho ông phải thực hiện nghi thức mổ bụng tự sát seppuku, lúc này ông mới 34 tuổi. Sau đó, thi thể của Asano được mai táng tại chùa Sengakuji, gia đình cũng bị mất quyền thừa kế, toàn bộ tài sản bị tịch thu và các thuộc hạ của ông trở thành Samurai vô chủ (Ronin).
Tin tức này nhanh chóng đến tai Oishi Kuranosuke Yoshio, cố vấn chính của Asano. Ông đã nhanh chóng chuyển gia đình Asano đi trước khi tuân theo lệnh của Mạc phủ, giao lâu đài cho chính quyền.
Kế hoạch trả thù cho chủ nhân
Kira vẫn ung dung sống sót và không phải chịu bất kỳ một hình phạt nào. Điều này đã gây nên sự phẫn nộ vô cùng lớn đối với các thuộc hạ của Asano. Trong 300 thuộc hạ, có 47 Ronin đã đồng lòng cùng nhau báo thù cho danh dự của chủ nhân dưới sự chỉ đạo của Oishi. Tuy nhiên, nơi ở của Kira được canh gác cẩn mật và càng được củng cố để ngăn chặn hành động báo thù. Để dập tắt sự nghi ngờ của Kira và chính quyền Mạc phủ, các Ronin giải tán và trở thành những người buôn bán hoặc tu sĩ.
Về phía Kira, hắn ta vẫn luôn nơm nớp lo sợ sẽ bị trả thù và cử người theo dõi nhất cử nhất động những thuộc hạ của Asano. Không lâu sau, Oishi quyết định ly dị với người vợ mà mình đã gắn bó 20 năm trời nhằm tránh những liên đới từ việc trả thù. Ông gửi nàng cùng 2 người con nhỏ về sống với cha mẹ ruột. Về phía cậu cả Chikara, ông cho cậu được lựa chọn: cùng cha chiến đấu hay ở lại với mẹ. Cuối cùng, Chikara quyết định kề vai sát cánh cùng cha mình.
Để đánh lạc hướng thuộc hạ của Kira, Oishi giả vờ hành xử kỳ quặc: thường xuyên lui tới nhà của các geisha, uống rượu say xỉn hàng đêm và có các hành động phản cảm nơi công cộng. Ngay sau đó, các gián điệp của Kira đã báo cáo tất cả những điều này, nhờ vậy mà hắn không mảy may nghi ngờ và cho rằng các thuộc hạ của Asano thực sự là những Samurai xấu, không có dũng khí để báo thù cho chủ nhân. Một năm rưỡi sau sự kiện, Kira bắt đầu lơ là cảnh giác.
Cuộc tổng tấn công
Sau hai năm, khi Oishi tin rằng Kira đã hoàn toàn mất cảnh giác và mọi thứ đã sẵn sàng, ông rời khỏi Kyoto để tránh những gián điệp đang theo dõi mình. 47 Ronin sau đó tập trung tại một điểm hẹn bí mật ở Edo để tái lập lời thề trả thù cho chủ nhân Asano.
Theo kế hoạch, họ chia thành 2 nhóm tấn công, mỗi nhóm được trang bị kiếm và cung tên. Một nhóm do Oishi chỉ huy tấn công cổng trước; nhóm còn lại do con trai ông, Oishi Chikara, dẫn đầu tấn công dinh thự qua cổng sau. Họ quy ước, một hồi trống vang lên sẽ báo hiệu cuộc tấn công sắp diễn ra và một tiếng còi sẽ báo hiệu rằng Kira đã chết. Các Ronin dự định chặt đầu của Kira và đặt lên lăng mộ chủ nhân Asano như lễ vật sau đó tự nộp mình và chờ đợi bản án tử hình.
Oishi sai sứ giả đến tất cả các ngôi nhà lân cận để giải thích rằng họ không phải là kẻ cướp mà là thuộc hạ đến để trả thù cho chủ nhân, và sẽ không gây hại đến bất kỳ ai. Một trong những Ronin trèo lên mái nhà và lớn tiếng thông báo với người dân về điều này. Những người hàng xóm đều căm ghét Kira nên đã không cản trở.
Đêm ngày 14 tháng 12 năm 1703, Oishi đánh một hồi trống để bắt đầu cuộc tấn công. 10 thuộc hạ của Kira đã ngăn chặn nhóm tấn công ngôi nhà từ phía trước, nhưng nhóm của Chikara đã đột nhập trót lọt từ phía sau.
Cuối cùng, sau một hồi giao tranh quyết liệt, toàn bộ thuộc hạ của Kira đã bị khuất phục. Ronin đã giết chết 16 người của Kira và làm bị thương 22 người, bao gồm cả cháu trai của ông ta. Họ lục soát ngôi nhà để săn lùng Kira, nhưng tất cả những gì họ tìm thấy là phụ nữ và trẻ em đang khóc lóc trong hoảng loạn. Oishi kiểm tra giường của Kira thấy vẫn còn ấm nên ông đoán rằng hắn chỉ đang ở quanh đây và chưa thể đi xa được.
Cái chết của Kira
Một cuộc truy lùng diễn ra ngay sau đó và lối đi bí mật dẫn đến tòa nhà phụ nhanh chóng được tìm thấy. Tại đây, 2 thuộc hạ của Kira đang ẩn náu đã bị người phía Oishi đánh bại. Khi khám xét tòa nhà, họ nhận ra có một người đàn ông đang ẩn náu. Người này nhanh chóng tấn công họ bằng một con dao găm nhưng không thành.
Dù khẻ này không hé môi một lời về danh tính của mình, nhưng linh tính mách bảo các Ronin rằng hắn chính là Kira, và họ ngay lập tức thổi còi. Oishi và các Ronin tập hợp lại cùng với một chiếc đèn lồng, họ nhìn thấy một vết sẹo trên đầu kẻ này - một bằng chứng không thể chối cãi từ việc bị Asano tấn công cách đây 2 năm.
Vẫn coi trọng thứ bậc, Oishi quỳ gối trước mặt Kira, kính cẩn chào ông ta và vào thẳng vấn đề: Họ là thuộc hạ của Asano, đến đây để báo thù như những Samurai thực thụ, vì vậy, họ mong rằng Kira cũng sẽ chết như một Samurai thực thụ bằng chính con dao mà Asano đã dùng để thực hiện nghi thức seppuku.
Kira không nói nên lời, run lẩy bẩy và thu mình lại. Cảm thấy vô ích, Oishi ra lệnh cho các Ronin khác đè hắn xuống và dùng dao chặt đầu Kira. Đó là đêm ngày 14 tháng 12 năm Genroku thứ 15. Sau đó, các lãng nhân dập tắt tất cả các ngọn đèn và lửa trong ngôi nhà, mang theo đầu của Kira rời đi.
Hậu quả
Rạng sáng, họ nhanh chóng đem đầu của Kira đến ngôi mộ lãnh chúa Asano ở chùa Sengakuji, diễu hành khoảng mười ki-lô-mét khắp thành phố, gây ra một sự chấn động lớn trên đường đi. Câu chuyện báo thù của họ lan truyền nhanh chóng và được dân chúng hai bên đường hưởng hứng.
Khi đến ngôi chùa, 46 Ronin còn lại (tất cả trừ Terasaka Kichiemon) đã rửa và làm sạch đầu Kira trong một cái giếng rồi đặt lên trước lăng mộ của Asano cùng với con dao định mệnh. Sau đó, họ làm lễ cầu nguyện tại chùa và đưa cho trụ trì tất cả số tiền họ còn lại, nhờ ông chôn cất họ sau khi chết.
Các quan chức Mạc phủ ở Edo rơi vào tình trạng khó xử. Những Samurai này đã tuân theo các giới luật của Võ sĩ đạo bằng cách báo thù cho cái chết của chủ nhân, nhưng họ cũng đã bất chấp luật lệ của Mạc phủ với việc trả thù, điều vốn dĩ bị cấm. Ngoài ra, Shogun cũng đã nhận được một số kiến nghị từ những người dân ngưỡng mộ họ. Đúng như dự đoán, các Ronin bị kết án tử hình vì tội giết Kira, nhưng Shogun đã cho phép họ thực hiện nghi thức seppuku để được chết trong danh dự thay vì tử hình như tội phạm. Oishi Chikara, người trẻ nhất, chỉ mới 15 tuổi vào ngày cuộc đột kích diễn ra, và chỉ mới 16 tuổi vào ngày cậu phải thực hiện nghi thức seppuku. Quần áo họ mặc vẫn còn được lưu giữ trong chùa cho đến ngày nay, cùng với trống và còi.
Ảnh hưởng đến văn hoá đại chúng
Câu chuyện lưu truyền về 47 Ronin lập tức xuất hiện trong các vở kịch rối Bunraku và kịch Kabuki. Do luật kiểm duyệt của Mạc phủ trong thời đại Genroku cấm miêu tả các sự kiện xảy ra vào thời điểm hiện tại, các tên riêng xuất hiện trong vở kịch đã được thay đổi. Tác phẩm nổi tiếng nhất có lẽ là vở kịch rối Kanedehon Chushingura hay gọi ngắn gọn là Chushingura, được viết bởi Takeda Izumo vào năm 1478, về sau được chuyển thể thành kịch Kabuki.
Câu chuyện tiếp tục phổ biến ở Nhật Bản cho đến ngày nay. Mỗi năm, vào ngày 14 tháng 12, chùa Sengakuji lại tổ chức lễ hội tưởng nhớ 47 Ronin. Các ngôi mộ trở thành địa điểm thiêng liêng, nơi người dân Nhật Bản đến thăm và cầu nguyện trong suốt nhiều năm kể từ thời Genroku đến nay. Một trong số đó là người đàn ông có tên Satsuma - người từng chế nhạo và phỉ báng Oishi khi anh ta say rượu trên đường phố. Trước ngôi mộ của Oishi, anh cầu xin sự tha thứ rồi tự sát và được chôn cất bên cạnh mộ của các Ronin.
Sự kiện được các học giả miêu tả như một huyền thoại của xứ Phù Tang hiển nhiên đã tạo được nhiều cảm hứng cho những nhà làm phim. Ở Nhật, hiện tại có đến tận 6 bộ phim nói về 47 vị lãng nhân này. Năm 2013, đạo diễn Carl Rinsch đã ra mắt bộ phim 47 Ronin tại Mỹ, và tiếp nối thành công của phần đầu tiên với bộ phim mang tên Last Knights.
kilala.vn