Kwaidan – Những câu chuyện ma kinh điển của Nhật Bản

Điều đặc biệt của tác phẩm này là do một nhà văn người nước ngoài chắp bút, dựa trên tình yêu đặc biệt của ông với Nhật Bản. Về sau, tiểu thuyết được làm thành phim và gặt hái nhiều giải thưởng cao quý. Kỳ bí và đậm chất điện ảnh, Kwaidan là phần mở đầu hoàn hảo cho những câu chuyện ma kinh điển của Nhật Bản.

Kwaidan là gì?

"Kwaidan" là bộ phim kinh dị của Nhật Bản ra mắt vào năm 1964, do Masaki Kobayashi đạo diễn, dựa trên tiểu thuyết của nhà văn người Ireland gốc Hy Lạp Lafcadio Hearn. Bộ phim bao gồm bốn câu chuyện riêng biệt và không liên quan với nhau. Trong khuôn khổ bài viết này, Kwaidan sẽ được nhắc đến với tư cách là một bộ phim điện ảnh.

Nền điện ảnh Nhật Bản đã tạo ra cho mình nhiều đế chế, trong đó có J-horror với hình ảnh biểu tượng là ma nữ Sadako trèo lên từ giếng, gây ám ảnh biết bao thế hệ. Tuy nhiên, nếu đọc qua danh sách những bộ phim kinh dị hay nhất của Nhật Bản, bạn chắc chắn sẽ bắt gặp tuyển tập kinh điển Kwaidan năm 1964.

Từ khi ra mắt, bộ phim nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình, giành được Giải đặc biệt của Ban giám khảo tại Liên hoan phim Cannes năm 1965 và nhận được một đề cử Giải Oscar cho Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất.

Những câu chuyện trong Kwaidan

Kwaidan là phiên âm cổ của thuật ngữ “怪談 - Kaidan - Quái Đàm”, nghĩa là "chuyện ma". Thể loại truyện này đã trở nên phổ biến vào đầu thời kỳ Edo (1603-1867). Vào thời ấy những câu chuyện về sự kỳ lạ và các thế lực siêu nhiên được lan truyền dễ dàng hơn bao giờ hết.

Người dân Edo dường như có mối quan tâm đặc biệt với những câu chuyện kỳ lạ và khủng khiếp. Những câu chuyện như vậy thường có nguồn gốc dân gian và tôn giáo sâu sắc. Nhưng những bài học đạo đức được truyền đạt bởi các phiên bản truyện ma trước đó đã nhường chỗ cho sự thích thú đối với những điều kỳ quái.

Sự báo thù đóng một vai trò cố định trong những câu chuyện như vậy. Thật vậy, báo thù là chủ đề xuyên suốt bốn câu chuyện trong Kwaidan. Báo thù vì bị bỏ rơi, vì những lời hứa bị phá vỡ, vì những trận chiến thua cuộc…

The Black Hair (黒髪 - Kurokami)

Diễn viên

Michiyo Aratama trong vai vợ cả

Misako Watanabe vai vợ thứ hai

Rentaro Mikuni vai chồng

Kenjiro Ishiyama vai cha

Ranko Akagi vai mẹ

Nội dung

Một kiếm sĩ nghèo khó đã kết hôn với một cô gái làm nghề thợ dệt, cả hai sống cùng nhau ở Kyoto. Tuy nhiên vì muốn đổi đời, kiếm sĩ đã quyết định bỏ người vợ tào khang của mình để cưới cô gái con nhà giàu có.

Sau khoảng thời gian sống chung, kiếm sĩ chợt nhận ra mình không hạnh phúc trong cuộc hôn nhân này, anh luôn so sánh người vợ mới giàu có nhưng ích kỷ với người vợ cũ và luôn nhớ về quãng thời gian trước kia.

Sau những trận cãi vã vì người vợ thứ hai nhận ra anh chỉ cưới cô vì gia thế, kiếm sĩ quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân này.

Anh ta quay trở về căn nhà xưa để mong nối lại tình cảm với vợ cũ. Cô gái dường như không thay đổi và cả quang cảnh xung quanh nhà cũng vậy. Người vợ úp mở rằng Kyoto đã đổi thay và họ chỉ có một khoảnh khắc để bên nhau, nhưng kiếm sĩ không hiểu điều mà cô vợ muốn nói.

Suốt đêm, hai người tâm sự về những kỷ niệm hạnh phúc và mơ về tương lai tốt đẹp. Tuy nhiên sáng hôm sau khi tỉnh dậy, kiếm sĩ chợt nhận ra bên cạnh mình không phải người vợ mà chỉ là một cái xác thối rữa. Xung quanh nhà đổ nát, có dại mọc um tùm khác hẳn thứ mà anh đã nhìn thấy hôm trước. Điều đáng sợ đang chờ đợi kiếm sĩ khi anh cố gắng trốn thoát khỏi sự tấn công bởi mái tóc đen dài của vợ cũ.

The Woman of the Snow (雪女 – Yuki Onna)

Diễn viên

Tatsuya Nakadai trong vai Minokichi

Keiko Kishi trong vai Yuki-Onna

Yuko Mochizuki vai mẹ của Minokichi

Kin Sugai trong vai Người phụ nữ trong làng

Noriko Sengoku vai Người phụ nữ trong làng

Nội dung

Yuki Onna là một ma nữ tuyết quen thuộc trong dân gian Nhật Bản, nhưng phiên bản của Kwaidan lại nổi tiếng nhất. Câu chuyện kể về việc Tuyết nữ đã quyết định tha mạng cho một chàng trai trẻ tên Minokichi (sau khi đã giết người đồng hành của anh) và dặn là không được kể chuyện đêm đó cho bất cứ ai.

Tuy nhiên, về sau, khi chàng trai kết hôn với một cô gái xinh đẹp và có một gia đình hạnh phúc thì Minokichi đã không kềm lòng được mà kể lại cho vợ mình nghe. Ngờ đâu đó chính là Yuki Onna ngày xưa, quá tức giận và thất vọng nhưng vì những đứa con, Tuyết nữ quyết định bỏ đi và về sau không ai còn thấy sự xuất hiện của cô nữa.

Hoichi the Earless (耳無し芳一の話 - Miminashi Hoichi no Hanashi)

Diễn viên

Katsuo Nakamura trong vai Hoichi

Tetsuro Tamba vai chiến binh

Takashi Shimura vai linh mục trưởng

Yoichi Hayashi trong vai Minamoto no Yoshitsune

Kazuo Kitamura trong vai Taira no Tomomori

Yosuke Kondo trong vai Benkei

Nội dung

Hoichi là một nghệ sĩ mù chơi đàn Biwa, anh thường xuyên chơi bài Heike Monogatari (Chuyện kể Heike) về Trận chiến Dan-no-ura giữa hai gia tộc Taira và Minamoto. Anh đang phục vụ trong một ngôi đền.

Vào đêm nọ, khi nghe thấy âm thanh lạ, Hoichi quyết định chơi nhạc ở sân, tiếng đàn này đã thu hút sự chú ý của một hồn ma Samurai và ông ta muốn Hoichi hằng đêm chơi nhạc tại dinh thự của mình. Việc mất tích mỗi đêm của Hoichi đã bị những người trong đền phát hiện, vì tò mò, họ đã đi theo anh và phát hiện rằng Hoichi biểu diễn tại một nghĩa địa nơi chôn cất vị lãnh chúa. 

Lo lắng cho Hoichi, mọi người cố gắng mang anh trở về và nói rằng anh sẽ gặp nguy hiểm nếu tiếp tục làm như vậy. Để cứu Hoichi, một vị sư đã viết Bát Nhã Tâm Kinh lên người anh để anh trở nên vô hình trước linh hồn của Samurai.

Tuy nhiên sơ sót của họ là quên viết lên tai của Hoichi, khi Samurai nhìn thấy tai của Hoichi lơ lửng ở không trung, ông ta đã hiểu ra mọi chuyện và quyết định cắt tai của Hoichi để mang về báo cáo với lãnh chúa. 

Sáng hôm sau, khi nhìn thấy vết máu, mọi người nhận ra lỗi lầm của họ và tin rằng đôi tai là vật đổi lấy mạng sống của Hoichi. Sau sự kiện này, Hoichi quyết định sẽ chơi Biwa ở nơi chôn cất lãnh chúa, các samurai để an ủi những linh hồn đau buồn và mong họ được yên nghỉ.

In a Cup of Tea (茶碗の中 - Chawan no Naka)

Diễn viên

Haruko Sugimura trong vai phu nhân

Osamu Takizawa trong vai Tác giả/Người kể chuyện

Nakamura Ganjiro II trong vai Nhà xuất bản

Noboru Nakaya trong vai Shikibu Heinai

Seiji Miyaguchi trong vai ông già

Kei Sato trong trong vai hồn ma samurai

Nội dung

Khi biết đại diện nhà xuất bản ghé thăm, một nhà văn đã chiêu đãi bằng câu chuyện về Sekinai – tùy tùng theo Lãnh chúa Nakagawa đi lễ đầu năm, vì quá khát đã lấy một chén lớn để uống trà. Nhưng khi uống, anh nhận ra ẩn hiện dưới làn nước trà là một gương mặt xa lạ không phải của mình. Sau nhiều lần đổi chén thì gương mặt ấy vẫn xuất hiện. Vì quá mệt mỏi, Sekinai quyết định uống luôn chén trà đó.

Ban đêm khi đang canh gác, Sekinai nhận thấy có một người lạ đột nhập dinh thự, nơi được canh gác một cách nghiêm ngặt. Người đó tự xưng mình là Heinai Shikibu và biến mất. Sáng hôm sau, Sekinai kể lại câu chuyện cho những người lính gác nhưng mọi người đều bất ngờ vì không ai trong số họ nhìn thấy người lạ. 

Đến đêm hôm sau, khi Sekinai ở nhà thì có ba người đàn ông lạ xuất hiện, tự xưng là bầy tôi của Shikibu và nhắc nhờ rằng chủ nhân của họ sẽ quay lại tìm Sekinai để trả thù. Tuy nhiên câu chuyện đã ngừng ở đó mà không có một kết thúc hoàn chỉnh. 

Lúc này, đại diện nhà xuất bản không còn thấy nhà văn đâu, vội đi hỏi phu nhân. Sau thời gian tìm kiếm, họ bất ngờ và hoảng hốt khi tìm thấy nhà văn bị mắc kẹt trong một bình nước lớn mà không rõ nguyên nhân.

Tính nghệ thuật của bộ phim

Kwaidan là bộ phim màu đầu tiên của Kobayashi. Tuy vậy, màu sắc trong Kwaidan đã gây ấn tượng mạnh với người xem: bầu trời đỏ như máu; tuyết trắng xóa; những cây cột màu xanh ma quái trong cung điện đổ nát; màu xanh lá cây và màu nâu của sự thối rữa. 

Mỗi câu chuyện đều có cách phối màu riêng, được Kobayashi và nhóm của ông lựa chọn cẩn thận làm điểm khởi đầu xuyên suốt từng phần.

kilala.vn