7 nét văn hoá Nhật Bản trong phim "As the Gods Will"

Ở bộ phim sinh tồn "As the Gods Will", người xem có thể chiêm ngưỡng rất nhiều yếu tố đến từ văn hoá Nhật Bản: lật đật Daruma, búp bê Kokeshi, linh vật Shirokuma đáng yêu và cả những trò chơi dân gian truyền thống...

Chuyển thể dựa trên manga cùng tên của tác giả Kaneshiro Muneyuki, bộ phim "Kamisama no iu toori" (神さまの言うとおり) hay được biết đến với tựa đề "As the Gods Will" là một tượng đài của thể loại phim trò chơi sinh tồn ở Nhật Bản. Tác phẩm có sự tham gia của dàn diễn viên đình đám: Fukushi Sota, Kamiki Ryunosuke, Shota Sometani, Yamazaki Hirona... Bộ phim xoay quanh nhân vật chính Takahata Shun, một nam sinh bình thường với một cuộc sống khá nhàm chán. Một ngày nọ, thầy giáo của cậu đang giảng bài bỗng nhiên bị nổ tung và một con búp bê Daruma kỳ quái xuất hiện. Từ đó, cậu và các bạn học bị cuốn vào một cuộc chơi sinh tồn với hàng loạt trò chơi chết chóc. Điểm đáng nói là bộ phim không chỉ đơn thuần tái hiện những màn giết chóc, mà ẩn sau đó là những nét văn hoá truyền thống của Nhật Bản được khéo léo lồng ghép.

*Lưu ý: Bài viết có tiết lộ một số tình tiết trong phim.

Búp bê Daruma

Daruma là búp bê lật đật, vốn biểu tượng cho sự may mắn, phước lành. Tuy nhiên, khác với những gì chúng ta thường nghĩ, Daruma lại xuất hiện trong phim như một tử thần đẫm máu.

Hình ảnh đầu tiên về Daruma được cho là bắt nguồn từ thời Edo (1603 – 1867). Vị trụ trì tại chùa Shorinzan Daruma có tên là Shinetsu đã vẽ hình Bodhidarma (Bồ Đề Đạt Ma) ngồi thiền để tặng cho các nông dân như một lá bùa xua đuổi ma quỷ. Sau đó, trong một nạn đói ở thời kỳ Tenmei (1781 – 1788), vị trụ trì thứ chín của ngôi chùa – Togaku đã làm một hình nộm bằng gỗ dựa trên bức tranh do Shinetsu vẽ, và đó chính là nguồn gốc của búp bê Daruma mà chúng ta biết đến ngày nay.

Búp bê Daruma không bao giờ bị ngã, tượng trưng cho ý chí kiên cường, không khuất phục trước khó khăn của người Nhật. Khi mua hoặc được tặng Daruma, bạn có thể ước một điều ước, sau đó tô đen vào một mắt của nó. Nếu điều ước thành hiện thực, bạn hãy tô đen nốt con mắt còn lại rồi mang Daruma trở về chùa và đốt đi. Việc làm đó nhằm thể hiện rằng bạn đã giữ tròn lời hứa của mình với thần linh. Vẻ ngoài đáng sợ của Daruma như một lời nhắc nhở mạnh mẽ để người chủ có thêm động lực hoàn thành mục tiêu đã đề ra. Bên cạnh đó, màu đỏ rực của Daruma còn tượng trưng cho khả năng trừ tà, bởi theo quan niệm của người Nhật từ thời cổ đại, màu đỏ có tác dụng xua đuổi tà ma và bảo vệ con người khỏi thiên tai, bệnh tật.

Ngày nay, búp bê Daruma trở thành một vật không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Nhật Bản. Họ thường tặng món quà này cho những người thân hay các đối tác trong kinh doanh để gắn kết mối quan hệ và cầu chúc may mắn.

Trò chơi vận động Daruma-san ga Koronda

Ở trò chơi đầu tiên trong phim, liệu bạn có nhớ các học sinh phải cố gắng nhấn được vào nút đằng sau búp bê Daruma để sống sót không? Trò chơi này được lấy ý tưởng từ trò "だるまさんが転んだ - Daruma-san ga Koronda" (Búp bê Daruma ngã xuống rồi) của trẻ em Nhật Bản và có nhiều nét tương đồng với trò "Một Hai Ba" ở Việt Nam.

Cách thức chơi cũng rất đơn giản. ​Trong số các người chơi, sẽ có một người "bị". Thay vì đếm từ 1 đến 10 thì người "bị" sẽ nói câu "Daruma-san ga koronda" trong khi quay lưng về phía các người chơi còn lại (thực tế cả câu có đủ 10 âm tiết thay cho từ 1 đến 10). Khi nói dứt câu, người "bị" sẽ quay mặt lại, nếu thấy ai đang di chuyển, người đó sẽ phải ngừng chơi. Những người chơi khác sẽ phải cố gắng đến gần người "bị" mà không để bị bắt gặp, trò chơi kết thúc khi có người chạm được vào người "bị". Tùy mỗi vùng miền mà trò chơi có thể có những khác biệt nhỏ về luật chơi.

Trong As The Gods Will, nếu ai bị bắt được khi đang di chuyển thì ngay lập tức đầu họ sẽ bị nổ tung.

Ở Nhật, trò chơi này còn có một phiên bản tâm linh, đáng sợ khác hay còn được gọi là trò chơi triệu hồi Daruma bồn tắm (お風呂場でだるまさんがころんだ). Trò này liên quan đến việc triệu hồi một con ma ở bồn tắm và nó sẽ theo bạn suốt cả ngày. Người chơi cố né tránh con ma và ngăn cản nó bắt được mình.

Mèo thần tài Maneki-Neko

Mèo thần tài Nhật Bản Maneki-Neko (招き猫) có xuất xứ từ Nhật Bản. Chú mèo này là linh vật giúp chiêu dụ may mắn về tài lộc và sức khoẻ, được nhiều người trong giới kinh doanh sử dụng trong công việc, buôn bán để cầu mua may bán đắt. Bạn sẽ thấy nhiều hình ảnh mèo chỉ vẫy một bên tay hoặc đôi khi là cả hai tay. Mỗi bên mang ý nghĩa khác nhau, vẫy bên trái là gọi nhiều khách hàng đến, vẫy bên phải mang nhiều tiền bạc và tài lộc, còn vẫy hai bên thì mang đến cả hai điều trên cho người chủ.

Tuy nhiên, chú mèo thần tài trong phim As the Gods Will thì không hề mang lại may mắn tí nào mà còn đem đến một cuộc thảm sát tàn khốc cho các học sinh.

Búp bê Kokeshi

Kokeshi (こけし) là những con búp bê dân gian bằng gỗ thường được bán làm quà lưu niệm tại các khu suối nước nóng ở miền Bắc Nhật Bản, có nguồn gốc từ thời Edo. Hiện nay, có 11 kiểu búp bê Kokeshi khác nhau theo hình dạng và hoa văn. Đây là loại búp bê thủ công thường dùng làm đồ chơi trẻ em, chế tác từ nhiều chất liệu gỗ khác nhau. Một đặc trưng của búp bê Kokeshi là chúng không có tay chân.

Xuất hiện trong trò chơi thứ 3 là những con Kokeshi biết nói với tính cách quái đản và ma lanh, còn biết châm biếm và giễu cợt người khác bằng giọng nói vô cùng kỳ dị. Tuy nhiên trên thực tế, búp bê Kokeshi truyền thống mang nhiều ý nghĩa văn hóa tâm linh độc đáo. Người Nhật tin rằng nếu đứa trẻ chơi với những con búp bê này sẽ được thần linh che chở, khỏe mạnh và bình an.

Trò chơi dân gian Kagome-Kagome

Kagome Kagome (かごめかごめ) là một trò chơi quen thuộc tại Nhật Bản, hầu như tất cả những đứa trẻ được sinh ra ở xứ Phù Tang không ai là không biết đến trò chơi này. Về luật chơi, sẽ có trên dưới 7 người cùng tham gia, trong đó một người được chọn là Oni (quỷ). Oni phải đứng ở giữa và bịt mắt lại trong khi những người chơi khác sẽ đi vòng tròn xung quanh và hát vang bài “Kagome Kagome” - một bản đồng dao đặc biệt dành cho trò chơi này. Khi lời bài hát kết thúc, Oni sẽ phải tìm ra xem ai là người đang đứng sau mình. Nếu đoán đúng, người kia sẽ phải làm Oni, còn nếu đoán sai thì trò chơi tiếp tục và mọi người lại cùng đồng thanh bài hát Kagome Kagome.

Trong phim, các học sinh sẽ lần lượt đóng vai Oni và những con búp bê Kokeshi sẽ đóng vai các người chơi khác, trên thân của những con búp bê này đều có tên riêng. Nếu đoán sai tên thì sẽ bị chúng giết hại. Nhờ dùng một số thủ thuật mà Takahata Shun (Sota Fukushi) đã lừa được các con búp bê Kokeshi và may mắn vượt qua vòng chơi này.

Văn hoá linh vật Yuru-kyara

"ゆるキャラ - Yuru-kyara/Yuru-chara" là một thuật ngữ tiếng Nhật để chỉ một loại nhân vật linh vật, thường được tạo ra để quảng bá một địa điểm/khu vực, sự kiện, tổ chức/doanh nghiệp hay sản phẩm. Không chỉ quảng bá hình ảnh, Yuru-kyara còn có thể mang về nguồn thu lớn cho địa phương và tạo sự gần gũi giữa người dân với khách du lịch. Theo một thống kê vào năm 2012, Yuru-chara trở thành một ngành kinh doanh phổ biến và sinh lợi, với doanh thu do nhân vật phụ trách đạt gần 16 tỷ đô la tại Nhật Bản.

Xuất hiện trong trò chơi thứ tư, tưởng chừng như “lạc quẻ” giữa dàn biểu tượng đậm chất truyền thống Nhật Bản bởi đây rõ ràng là một con gấu Bắc Cực, nhưng thực tế gấu Shirokuma là một linh vật rất được yêu thích ở Nhật Bản vì độ dễ thương của nó.

Thất Phúc Thần

Có lẽ một số người sẽ khá bỡ ngỡ khi bài viết có nhắc đến Thất Phúc Thần (七福神), nhưng chưa nhận ra nhân vật này xuất hiện ở tình tiết nào trong phim. Bạn có nhớ những con búp bê Matryoshka xuất hiện trong trò chơi thứ 5 (phần này không xuất hiện trong nguyên tác manga gốc)? Thực tế, người nghệ nhân đã tạo ra bộ búp bê Nga gồm 7 con này cho biết họ đã lấy ý tưởng từ bộ búp bê gỗ mang chủ đề Thất Phúc Thần, bảy vị thần may mắn trong thần thoại Nhật Bản. Mỗi vị thần đều mang một ý nghĩa khác nhau. Thất Phúc Thần bao gồm 6 nam thần và 1 nữ thần.

Thất Phúc Thần được cho là xuất hiện sau thời Chiến quốc (bắt đầu từ giữa thế kỷ 15 đến giữa thế kỷ 16) để thể hiện mong ước thái bình của dân chúng. Theo người Nhật, các vị thần này sẽ xuống trần gian vào đêm giao thừa và ở lại trong 3 ngày đầu năm mới trên một con thuyền gọi là Takarabune (宝船) chở vận đỏ, thịnh vượng ban phát cho người trần. Trẻ em thường đặt tranh vẽ 7 vị thần trên chiếc thuyền Takarabune này dưới gối vào đêm giao thừa để cầu mong may mắn.

Xem thêm:6 bộ phim Nhật hấp dẫn về đề tài sinh tồn

kilala.vn