Nhà khoa học người Mỹ gốc Nhật nhận giải Nobel Vật lý 2021

Tiến sĩ Syukuro Manabe là một trong ba nhà khoa học được trao giải Nobel vật lý vì những đóng góp đột phá của ông cho “mô hình vật lý về khí hậu Trái đất, định lượng sự biến đổi và dự đoán đáng tin cậy về sự nóng lên toàn cầu”.

Vào 11h45 giờ Thụy Điển (16h45 giờ Việt Nam) ngày 05/10, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố chủ nhân của Giải Nobel Vật lý năm nay là 3 nhà khoa học: Syukuro Manabe (người Mỹ gốc Nhật Bản), Klaus Hasselmann (Đức) và Giorgio Parisi (Ý).

“Syukuro Manabe là người đã chứng minh việc tăng nồng độ carbon dioxide (CO2) trong khí quyển dẫn đến nhiệt độ tăng lên ở bề mặt của Trái đất. Vào những năm 1960, Manabe đã nghiên cứu sự phát triển của các mô hình vật lý về khí hậu Trái đất và là người đầu tiên khám phá sự tương tác giữa cân bằng bức xạ và sự di chuyển thẳng đứng của các khối khí. Nghiên cứu của ông đã đặt nền móng cho sự phát triển của các mô hình khí hậu hiện nay”, đại diện của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển chia sẻ trong buổi vinh danh.

“Công trình nghiên cứu của Syukuro Manabe đã mang đến một lĩnh vực nghiên cứu khoa học mới, đồng thời đặt ra một trong những thách thức lớn nhất mà cả thế giới đang phải đối mặt. Chúng tôi nghĩ rằng không ai xứng đáng hơn Manabe để nhận giải thưởng này”, Chủ tịch Đại học Princeton - Christopher L. Eisgruber cho biết. Michael Oppenheimer, Giáo sư Khoa học Địa chất và Các vấn đề Quốc tế tại Đại học Princeton và Viện Môi trường High Meadows chia sẻ: “Nếu không có nghiên cứu về mô hình khí hậu mà Manabe khởi xướng, chúng ta vẫn có thể biết được hiệu ứng nhà kính của Trái đất đang gia tăng do hoạt động của con người và làm cho Trái đất ấm lên. Nhưng liên kết hai điều đó sẽ khó hơn và việc dự đoán tương lai ở bất kỳ mức độ nào sẽ là điều không thể”.

Hơn ai hết, nhà khí tượng học Syukuro Manabe là người ngạc nhiên nhất về giải thưởng mà mình được nhận: “Khi nhận được cuộc điện thoại sáng nay, tôi đã rất ngạc nhiên. Thông thường, giải Nobel vật lý được trao cho các nhà vật lý có đóng góp trong ngành vật lý. Công việc của tôi cũng dựa trên vật lý, nhưng đó là vật lý ứng dụng - địa vật lý. Đây là lần đầu tiên giải Nobel được trao cho công việc mà tôi đã làm: nghiên cứu về biến đổi khí hậu”.

Đôi nét về Syukuro Manabe

Syukuro Manabe (真鍋 淑郎) hay còn được biết đến với tên gọi Syukuro "Suki" Manabe, sinh ngày 21/09/1931 tại tỉnh Ehime, Nhật Bản. Manabe nhận bằng Tiến sĩ từ Đại học Tokyo năm 1958 và đến Hoa Kỳ làm việc tại Bộ phận Nghiên cứu Lưu thông của Cục Thời tiết Hoa Kỳ, nay là Phòng thí nghiệm Động lực học Chất lỏng Địa vật lý của NOAA cho đến năm 1997. Từ năm 1997 đến năm 2001, ông làm việc ở Nhật Bản với tư cách là Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Sự nóng lên Toàn cầu trực thuộc Hệ thống Nghiên cứu Ranh giới Thay đổi Toàn cầu. Năm 2002, ông trở lại Mỹ với tư cách là cộng tác viên nghiên cứu tại Chương trình Khoa học Khí quyển và Đại dương thuộc Đại học Princeton.

Tiến sĩ Syukuro Manabe được biết đến là một nhà khí tượng học và khí hậu người Mỹ gốc Nhật, người đã tiên phong trong việc sử dụng máy tính để mô phỏng biến đổi khí hậu toàn cầu và các biến đổi khí hậu tự nhiên. Ông là đồng tác giả của cuốn sách “Beyond Global Warming” cùng Anthony J. Broccoli.

Gia tài giải thưởng của Manabe gần như tỉ lệ thuận với những nghiên cứu của ông. Năm 2018, ông đến Thụy Điển để nhận Giải thưởng Crafoord về Khoa học Địa chất từ Quốc vương Thụy Điển Carl XVI Gustaf. Ông cũng đã được trao tặng Huân chương Roger Revelle năm 1993 từ Liên minh Địa vật lý Hoa Kỳ, là người đầu tiên nhận Giải thưởng Hành tinh Xanh của Tổ chức Thủy tinh Asahi (1992), nhận Huy chương Benjamin Franklin năm 2015 từ Viện Franklin của Philadelphia, cùng nhiều giải thưởng khác.

Manabe là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ và là thành viên nước ngoài của Viện Hàn lâm Nhật Bản, Viện hàn lâm Europaea và Hiệp hội Hoàng gia Canada.

kilala.vn