Kaketsugi - kỹ thuật khâu vá "thần thánh" của người Nhật

Bài: RinJul 29, 2022

Kỹ thuật khâu vá đặc biệt này có thể giúp hồi sinh lại những bộ trang phục mà bạn trân quý.

Trong xu thế thời trang nhanh ngày càng phổ biến, việc sửa quần áo cũ dường như không còn cần thiết như trước. Khi một đôi tất có lỗ thủng, chắc chắn nó sẽ bị vứt đi và thay thế bằng một đôi mới bởi giá thành khá rẻ, lại luôn có sẵn trên thị trường. Không chỉ riêng đôi tất nhỏ bé mà hầu như các bộ trang phục khác cũng rơi vào kết cục tương tự, bởi việc khâu vá đòi hỏi sự tỉ mẩn là điều ít ai bỏ thời gian để làm trong thời buổi hiện nay.

Thế nhưng, nếu những bộ trang phục thân thương bị hỏng, vứt đi thì không nỡ, mà sửa chúng để trở lại như mới là điều không hề dễ dàng. Đây chính là lúc kỹ thuật Kaketsugi phát huy khả năng tuyệt vời của mình.
kỹ thuật Kaketsugi Nhật Bản
Kỹ thuật khâu vá của Nhật Bản giúp hồi sinh quần áo như mới. Ảnh: oriwa.net

Kaketsugi là gì?

Kaketsugi (かけつぎ) hay còn được gọi là Kakehagi là một kỹ thuật đặc biệt của Nhật Bản giúp vá lại các lỗ thủng, vết rách hoặc xước trên quần áo, giúp chúng trở lại trạng thái ban đầu.

Nghệ nhân sử dụng miếng vá cùng loại với vải may trang phục và khéo léo luồn từng sợi vải vào nhau, nương theo cấu trúc sẵn có của vải nên hầu như không để lại dấu vết sửa chữa nào. Với kỹ thuật vá ấn tượng này, những bộ trang phục quan trọng có thể được sống lại, sau khi vô tình bị tàn thuốc lá rơi trúng hay bị xước, rách.

kỹ thuật Kaketsugi Nhật Bản 2
Để vá được chỗ thủng, nghệ nhân dùng một miếng vải cùng loại. Ảnh bên trái và bên phải lần lượt là trước và sau khi vá bằng kỹ thuật Kaketsugi. Ảnh:oriwa.net
kỹ thuật Kaketsugi Nhật Bản 3
Kỹ thuật Kaketsugi có thể sửa chữa từ những lỗ thủng nhỏ đến lớn. Ảnh: oriwa.net

Bất ngờ nổi tiếng khắp thế giới

Cách đây vài năm, kỹ thuật vá Kaketsugi sau khi được đài SBS của Hàn Quốc đưa tin đã nhanh chóng lan tỏa trên mạng xã hội. Nội dung bản tin tập trung vào công việc của nghệ nhân Takao Matsumoto, người đã gắn bó với nghề sửa chữa trang phục hơn 55 năm.

Tại Nhật Bản, bên cạnh ông Matsumoto còn có cặp cha con Tesshu Kataota và Yoshiko Goto cũng thành thạo kỹ thuật này, họ cũng đã xuất hiện trên đài NHK vào năm ngoái. Hiện hai cha con đang là chủ một xưởng sửa quần áo nhỏ ở thành phố Minokamo, tỉnh Gifu có tên là Oriwa Giken và nhận được vô số đơn đặt hàng sửa trang phục từ khắp nước Nhật.

Ông Tesshu đã có 40 năm trong nghề và đang truyền lại kỹ thuật này cho con gái. Trong đoạn phim ngắn của NHK, người cha đã có những phác họa vô cùng chi tiết về cấu tạo của từng sợi vải. Ông đã kế thừa nghề này từ cha mình, Masaji.

Kataoka Tesshu và con gái Goto Yoshiko
Ông Tesshu Kataoka và con gái Yoshiko. Ảnh: NHK

Khi Yoshiko còn học cấp hai, mốt quần loe rất phổ biến nên cô và bạn mình thỉnh thoảng mượn quần của nhau để mặc. Một lần nọ, trong lúc đạp xe, chiếc quần cô mượn quấn vào bánh xe và bị rách. Khi Yoshiko đang lo lắng không biết phải làm sao thì điều kỳ diệu đã xảy ra.

Vào buổi sáng hôm sau, Yoshiko cầm quần lên và thấy chỗ rách đã biến mất như chưa từng xảy ra sự cố. Sự thật là cha cô đã sửa nó suốt cả đêm. Chứng kiến điều này, Yoshiko nhận ra rằng cha đang làm một công việc tuyệt vời, rồi từ đó cô bắt đầu theo đuổi nghề Kaketsugi.

Ông Tesshu chưa từng nghĩ con gái sẽ nối nghiệp mình và bản thân ông cũng không nghĩ rằng cần thiết phải truyền lại kỹ thuật này cho thế hệ sau. Nhưng cô con gái đã dành tất cả tình yêu cho nghề và hiện tại đang hoàn thành rất tốt công việc, thậm chí còn có nhiều sáng kiến hơn cả cha, theo như lời nhận xét của Tesshu.

vết cháy biến mất nhờ kỹ thuật Kaketsugi
Vết cháy trên áo vest hoàn toàn biến mất nhờ kỹ thuật Kaketsugi. Ảnh: Minami Vogue

Để thực hiện kỹ thuật khâu vá “thần thánh”, cha con nhà Tesshu sử dụng cây kim nhỏ một cách vô cùng chính xác và điêu luyện để luồn các sợi vải nhỏ 0,1mm vào nhau dưới kính lúp, khiến người xem vô cùng mãn nhãn. Dẫu vậy, giữa thời đại công nghệ 4.0 hiện nay, số lượng các nghệ nhân Kaketsugi đang giảm dần.

Giải mã bí ẩn của kỹ thuật vá Kaketsugi

Kaketsugi là một quá trình vô cùng tỉ mỉ, bắt đầu bằng việc khéo léo cắt lấy một mảnh vải nhỏ bên trong trang phục mà không làm ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của nó. Sau đó, mảnh vải này được làm mềm bằng một dung dịch chứa axeton để việc tách từng sợi vải trở nên dễ dàng hơn.

Tuy vậy, tách vải ra thành từng sợi chưa phải là công đoạn khó nhất. Các nghệ nhân chia sẻ rằng việc chọn được chính xác loại vải giống hệt với chỗ bị rách để may vào mới thật sự là linh hồn của kỹ thuật này.

công đoạn tách từng sợi vải
Công đoạn tách từng sợi vải. Ảnh: oriwa.net

Tiếp đó, dưới kính lúp, nghệ nhân cẩn thận luồn từng sợi vải vào vị trí cần vá theo nhiều hướng khác nhau và từ cả hai mặt của vải. Ngay khi quá trình này hoàn tất, một loại keo đặc biệt sẽ được bôi lên chỗ vá. Cuối cùng là ủi phẳng, khi đó mọi dấu vết về phần vá đều biến mất, khiến ngay cả chủ nhân của món đồ cũng khó lòng phát hiện ra vị trí đã hư hại trước đó.

công đoạn khâu từng sợi vải
Công đoạn khâu từng sợi vải. Ảnh: oriwa.net

Điều thú vị là kỹ thuật Kaketsugi không chỉ có thể áp dụng hoàn hảo trên những lỗ thủng vài mm, mà ngay cả lỗ thủng rộng hơn 3cm cũng mang lại kết quả trên cả tuyệt vời. Đương nhiên, kích thước cần vá càng lớn thì sẽ cần nhiều thời gian hơn và chi phí vì vậy cũng đắt hơn.

Theo Kimono Totonoe, một cơ sở với đội ngũ nghệ nhân Kaketsugi, giá sửa chữa trang phục bắt đầu từ 136 USD (khoảng 3.100.000 VND) cho lỗ thủng 0,5cm, từ 362 USD (khoảng 8.500.000 VND) cho lỗ thủng 3cm, chưa bao gồm chi phí vận chuyển. Đồng thời, tùy vào chất liệu vải, mức độ hư hại mà giá dịch vụ cũng sẽ biến đổi theo.

Dưới bàn tay tài hoa của những nghệ nhân Nhật Bản, mọi lỗ thủng, vết xước trên trang phục đều biến mất nhờ vào những mũi vá Kaketsugi thần thánh, giúp lưu giữ không chỉ chính bộ phục trang đó, mà hơn hết là những ký ức mà chủ nhân muốn bảo vệ.

kilala.vn

Có thể bạn quan tâm

CÙNG CHUYÊN MỤC

BÀI ĐỌC NHIỀU