Truyện Ehon trong gia đình Nhật

Ehon là gì

Nhắc đến truyện tranh Nhật Bản, chúng ta thường nghĩ ngay đến những cuốn Doraemon, 7 viên ngọc rồng, hay thám tử Conan. Nhưng những cuốn truyện này tiếng Nhật gọi là manga. Còn Ehon chính là truyện dành cho thiếu nhi chủ yếu ở độ tuổi 0- 6 tuổi, với nội dung súc tích viết về một câu chuyện, hay đề tài nhỏ nào đó có kèm theo tranh minh họa. 

Ehon có đề tài rất phong phú, từ các sự vật hiện tượng thiên nhiên như cây cỏ, hoa lá, mặt trời, các con vật, cho đến truyện cổ tích, tình cảm gia đình, tình bạn với nội dung giàu tính nhân văn và tính giáo dục cao, tăng khả năng tưởng tượng và sáng tạo cho trẻ. Ehon được ví như là thực phẩm tâm hồn của trẻ em Nhật, là món ăn tinh thần mỗi ngày mà cha mẹ Nhật hay thầy cô ở trường mẫu giáo đều dành cho trẻ. 

Cha mẹ Nhật tạo thói quen thích Ehon cho con như nào?

Trong mỗi ngôi nhà người Nhật đều có những tủ sách Ehon dành cho trẻ, và thường được đặt ở nơi mà trẻ dễ với tay lấy nhất. Tủ Ehon ấy có thể là sách trẻ tự chọn ở hiệu sách, có khi nó lại chính là những cuốn ehon mà ngày xưa cha mẹ đã đọc, được gìn giữ cẩn thận để dành lại cho con. Ngoài ra, mỗi thành phố (quận) của Nhật đều có rất nhiều thư viện có khu vực Ehon dành riêng cho trẻ. Hàng ngày có thể bắt gặp dễ dàng hình ảnh các bà mẹ dẫn con đến đọc hoặc mượn Ehon ở thư viện về nhà đọc. Cha mẹ sẽ đọc cho con bất cứ khi nào con muốn, nhưng thường là đọc trước khi đi ngủ như một thói quen để dụ con vào giấc ngủ.

Vì sao các bậc cha mẹ và trẻ em Nhật lại thích Ehon như vậy? 

Một kết quả nghiên cứu của giáo sư Taira Masato ở trường đại học Y Nha Khoa Tokyo đã chứng mình rằng việc cha mẹ đọc truyện cho con nghe sẽ kích thích “hệ viền” (limbic system) vốn là trái tim của bộ não, nơi điều khiển ký ức và tạo ra động lực, và sinh ra những cảm xúc, dẫn đến giúp trẻ tăng khả năng biểu cảm của cảm xúc thêm phong phú, ngôn ngữ thêm phát triển. 

Ngoài ra vì thời kì ấu thơ là thời kì quan trọng nuôi dưỡng trí tuệ và cảm xúc cho trẻ, nên giọng nói và cách trò chuyện của cha mẹ sẽ được trẻ lưu nhớ dần dần vào trong não, khi đã lí giải đầy đủ rồi trẻ sẽ biểu hiện nó ra ngoài. Chính vì thế càng nghe được tiếng của cha mẹ nhiều thì ấn tượng trong não trẻ càng lớn, sợ dây liên kết tình cảm giữa cha mẹ và con cái càng bền chặt. 

Những đề tài của Ehon rất sinh động, phù hợp với tâm lí trẻ thơ theo từng lứa tuổi trong độ 0-6 tuổi. Đặc biệt là tranh vẽ vô cùng trong trẻo, đáng yêu đúng như tâm hồn trẻ thơ nên trẻ rất thích.

Trẻ thích đọc Ehon ngay từ nhỏ thì lớn lên sẽ có thói quen thích đọc sách. Ngoài ra một điều tra xã hội đã chỉ ra rằng những học sinh thi đậu vào các trường đại học hàng đầu Nhật Bản như Đại học Tokyo có tỉ lệ được cha mẹ đọc Ehon từ khi còn nhỏ cao hơn nhiều các trường đại học khác. 

Mang văn hóa Ehon đến gia đình Việt Nam

Bằng những quan sát và trải nghiệm thực tế về văn hóa đọc ehon cho con của cha mẹ Nhật, những du học sinh đang học tập và đi làm tại Nhật đều ấp ủ một mong ước là đưa văn hóa đọc ehon đọc sách cho con của cha mẹ Nhật, đưa những cuốn Ehon đặc sắc nhất của Nhật về Việt Nam để giới thiệu rộng rãi cho cha mẹ và trẻ em Việt Nam. Nhóm dịch sách tình nguyện Sakura Kids đã ra đời và đã tích cực giới thiệu cho các nhà xuất bản ở Việt Nam. 

Tháng 5 năm nay 3 cuốn ehon đặc sắc đầu tiên của Nhật đã đến với cha mẹ ở Việt Nam đó là “Trường mẫu giáo của chú voi Grumpa”, “Cá voi con ơi lớn nhanh nào” và “Chiến công đầu tiên của bé Mi”. Cuốn “Chiến công đầu tiên của bé Mi” luôn là một trong những cuốn sách hay nhất mà cha mẹ nên đọc cho con theo đánh giá của hiệp hội thư viện và nhà trường Nhật Bản. Vì thế cũng không có gì lạ khi nó được cha mẹ Việt Nam đón nhận nồng nhiệt nhất bên cạnh hai cuốn kia. 

Sắp tới nhà xuất bản Quảng Văn sẽ ra mắt thêm một tác phẩm nữa “Bàn tay kỳ diệu của Sachi”, là một tác phẩm giàu tính nhân văn được viết dựa trên câu chuyện có thực kể về cô bé bị khuyết tật bẩm sinh, luôn bị bạn bè đối xử phân biệt đến nỗi cô bé muốn nghỉ học. Nhưng bằng tình yêu thương của cha mẹ động viên của thầy cô và các bạn mà cô bé Sachi đã vượt qua được mặc cảm để vui vẻ quay trở lại trường mẫu giáo. Ngoài ra còn 5-6 cuốn Ehon nữa dành cho lứa tuổi thấp như 0-1 tuổi (ở Việt Nam vốn rất ít Ehon cho lứa tuổi này) cũng đang trong giai đoạn chuẩn bị xuất bản như “Giày nhỏ tập đi”, “Cháu chào ông Trăng”, “Tay bé ở đâu”, Cùng lau cho sạch nào!”, “Bé Trứng”, “Tớ thích tắm”. 

Mong ước lớn nhất của những người muốn giới thiệu văn hóa Ehon chính là để cha mẹ Việt Nam hình thành thói quen đọc truyện cho con nghe từ đó giúp trẻ tạo được thói quen thích đọc sách ngay từ nhỏ. Đồng thời thông qua mỗi cuốn Ehon văn hóa Nhật Bản sẽ đến gần với người Việt Nam hơn nữa.