Thói quen tặng quà của người Nhật

Mặc dù đã khá quen thuộc với tập quán tặng quà của người Nhật, tôi vẫn được dịp đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác mỗi lần được họ trao tặng một món quà.

Cách đây mấy hôm, công ty tôi có tiếp đón các vị khách người Nhật sang bàn chuyện làm ăn. Và như thường lệ, họ tặng cho chúng tôi vài món quà thể hiện tình hữu nghị trong chuyến gặp gỡ ấy. Điều thú vị là những đối tác người Nhật này tuổi đã tầm 60, còn chúng tôi chỉ mới ngấp nghé khoảng 30 tuổi nhưng món quà mà họ đem đến thật sự làm chúng tôi bất ngờ. Đó là những túi quà gồm các bìa hồ sơ bằng nhựa có in hình nhân vật Songoku trong bộ truyện "7 viên ngọc rồng và Pikachu trong phim hoạt hình Pokémon. Họ trao tặng cho chúng tôi với thái độ vô cùng nghiêm túc và trang trọng vào cuối buổi nói chuyện. Một nhân viên trong công ty tôi với tình yêu văn hóa Nhật Bản vô bờ đã vô tình phát hiện sự tỉ mỉ và chu đáo của người Nhật khi săm soi món quà ấy. Bìa hồ sơ 7 viên ngọc rồng được mua ở Jump Shop, còn bìa Pokémon thì mua ở trung tâm Pokemon Center ở Nhật. Thật ra. hai món này có thể mua ở cùng một nơi nhưng họ đã không làm vậy. Những túi nilon bọc bên ngoài cũng tương thích với bìa hồ sơ, kèm tem dán "For Sale in Japan Only" (tức “Chỉ bán ở Nhật Bản”).

Chúng tôi tặng lại các nhân viên trong công ty, mỗi người một cái. Khỏi phải nói, ai cũng cảm thấy thích thú, không phải bởi vì giá trị của chúng mà là cách người Nhật tặng quà thật sự dễ khiến người ta cảm động. Đó là những món quà mà họ chuẩn bị phù hợp với những chuyến bay dài ngày, đem từ quê hương sang nước bạn. Nếu là ở Nhật, chúng tôi biết rằng mình chắc chắn sẽ nhận được những món quà bao gói thủ công nghệ thuật tinh tế hơn rất nhiều. Vì người Nhật tỉ mỉ, lịch sự và lúc nào cũng tràn đầy tự tôn dân tộc, luôn muốn quảng bá văn hóa của nước họ ra thế giới mà.

Có dịp tiếp xúc nhiều với người Nhật, trong đời thường và cả trong chuyện hợp tác làm ăn, tôi học hỏi được rất nhiều đức tính đáng quý của họ, trong đó có thói quen tặng quà. Đây được xem là một phần trung tâm trong văn hoá kinh doanh của những con người ở xứ sở Mặt trời mọc. Người Nhật dường như rất thích tặng quà và thường xuyên tặng quà như một tập quán không thể thiếu được trong đời sống thường ngày. Ngoài những dịp quantrọng hay ngày kì niệm, tặng quà trong những dịp viếng thăm nhau cũng được xem là rất bìnhthường. Đó là một cách thể hiện sự yêu mến và kínhtrọng lẫn nhau và cũng để xác định các mối quan hệ xã hội.

Nếu bạn cũng giống như tôi, thường xuyên tiếp xúc và làm việc với người Nhật, có lẽ bạn cần tìm hiểu về đặc thù văn hóa trong chuyện tặng quà này. Sẽ thật bất lịch sự nếu như bạn/công ty bạn đến thăm và gặp gỡ các đối tác Nhật, bạn được tặng quà nhưng lại không mang theo chút gì để tặng lại. Đối tác phía Nhật cũng sẽ khá buồn và thất vọng nếu bạn tặng cho họ những món quà kiêng kị, mang ý nghĩa không tốt trong phong tục Nhật Bản. Việc tặng quà ở đây mang tính chất hình thức nhiều hơn là giá trị của món quà đắt rẻ bao nhiêu. Theo quan điểm của tôi, việc tặng quà một cách tinh tế như người Nhật chính là thể hiện sự tôn trọng và sự quan tâm trước khi bắt đầu một mối quan hệ lâu dài. 

Đó là nét đẹp văn hóa cần học hỏi và áp dụng cho mọi đối tác chứ không chỉ dùng khi gặp gỡ những bạn hàng Nhật Bản.

Phạm Thị Xuân Dung/kilala.vn