Joe Hisaishi – nhà soạn nhạc thiên tài đứng sau thành công của Studio Ghibli

Bài: Phương Anh
Oct 13, 2020

Ảnh cover: wministry

Nếu hâm mộ các tác phẩm của Studio Ghibli, có lẽ bạn đã từng nghe qua giai điệu nhẹ nhàng, du dương của One Summer’s Day trong Spirited Away, A Town With An Ocean View của Kiki’s Delivery Service hay Merry Go Round of Life từ bộ phim Howl’s Moving Castle. Đứng sau rất nhiều bản nhạc phim nổi tiếng này là nhà soạn nhạc thiên tài – người được mệnh danh là “John Williams của Nhật Bản” – Joe Hisaishi. Những bản nhạc phim của ông đã góp phần tạo ra cái “chất” cũng như không khí đặc trưng của phim Ghibli, đóng góp không nhỏ vào thành công của hãng phim huyền thoại này.
nhạc sĩ joe hisaishi
Nhà soạn nhạc thiên tài Joe Hisaishi. Ảnh: vancouversymphony.

Đôi nét về Joe Hisaishi

Joe Hisaishi (久石 譲), tên thật là Mamoru Fujisawa (藤澤 守), sinh ngày 6 tháng 12 năm 1950, là tác giả của hơn 100 tác phẩm nhạc phim và các tác phẩm độc tấu khác, nằm trong những album được phát hành từ năm 1981 đến nay. Âm nhạc của ông là sự hòa trộn của nhiều thể loại khác nhau từ minimalist (âm nhạc tối giản) đến nhạc điện tử, nhạc cổ điển Châu Âu và âm nhạc dân gian Nhật Bản. Ông cũng được ca tụng là “nhạc sĩ vượt qua những rào cản về thể loại”.

Từ năm lên ba, Hisaishi đã mơ ước trở thành nhạc sĩ. Năm bốn tuổi, ông bắt đầu học violin. Cho đến nay, thái độ của ông đối với âm nhạc vẫn không hề thay đổi: "Âm nhạc là sự nghiệp cả đời tôi. Âm nhạc không phải là chuyện để làm nửa vời, tôi sẽ dành cả đời mình cho nó.” Ông khẳng định cảm xúc của bản thân đối với âm nhạc và niềm vui khi khám phá ra những điều mới mẻ sẽ không bao giờ thay đổi. Với ông, âm nhạc chính là giao tiếp. Và trên hết, nó không phải là giao tiếp giữa một với nhiều người, mà là giao tiếp một – một. Âm nhạc là cuộc đối thoại thân mật giữa nhạc sĩ, người trình diễn với từng thính giả của họ.

nhạc sĩ joe hisaishi
Với Joe Hisaishi, âm nhạc chính là giao tiếp. Ảnh: vancouversymphony.

Cuộc gặp gỡ định mệnh với Hayao Miyazaki

Hisaishi đạt được thành công đầu tiên vào năm 1974 khi viết nhạc cho anime truyền hình Hajime Ningen Gyatoruzu. Ông phát hành album đầu tay “MKWAJU” vào năm 1981 và album “Information” một năm sau đó. Tuy nhiên, chỉ từ sau khi gặp gỡ đạo diễn Hayao Miyazaki của Studio Ghibli vào năm 1983 và được chọn để viết nhạc cho bộ phim “Nausicaä of the Valley of the Wind”, tên tuổi của ông mới tỏa sáng. 

Ông và đạo diễn Miyazaki đã trở nên thân thiết và cùng hợp tác với nhau trong tất cả các bộ phim sau này, có thể kể đến như: My Neighbor Totoro (1988), Princess Mononoke (1997), Spirited Away (2001), Howl’s Moving Castle (2004), Ponyo (2008) và The Wind Rises (2013)... Vào năm 2008, Joe Hisaishi tổ chức buổi đại nhạc hội có tên gọi "Joe Hisaishi in Budokan" nhằm kỉ niệm chặng đường 25 năm gắn bó với hãng phim của đạo diễn Hayao Miyazaki. Buổi hòa nhạc không chỉ dẫn dắt người nghe qua từng chặng đường phát triển của Studio Ghibli bằng những bản nhạc bất hủ mà còn mang đến nhiều xúc cảm về tình bạn đẹp của cặp bài trùng Joe Hisaishi và Hayao Miyazaki.

nhạc sĩ joe hisaishi
Đạo diễn Miyazaki tặng hoa cho Hisaishi trong buổi hòa nhạc "Joe Hisaishi in Budokan". Ảnh: hkphil.org.

Bên cạnh sự hợp tác mang tính “huyền thoại” với Hayao Miyazaki, ông cũng tham gia viết nhạc cho một số bộ phim của đạo diễn nổi tiếng Takeshi Kitano như “Hana-bi” (1997) – bộ phim đoạt giải Sư Tử Vàng tại liên hoan phim Venice, Dolls (2002),... và bản “Summer” ông viết cho phim “Kikujiro” (1999) là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của ông.

Năm 2008, ông đạt được một thành công đáng chú ý nữa khi bộ phim Departures (đạo diễn Yojiro Takita) mà ông sản xuất nhạc phim đã giành chiến thắng ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất tại lễ trao giải Oscar.

Sức hút từ âm nhạc của Joe Hisaishi đến từ đâu?

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao những bản nhạc của Hisaishi lại thu hút đến vậy?

Hãy cùng nghe lại ca khúc “A Town with an Ocean View” (Kiki’s Delivery Service, 1989). Bản nhạc mở đầu bằng một đoạn nhạc trầm bổng như đưa người nghe vào một chuyến phiêu lưu bay lượn thư thái trên chiếc chổi bay. Mỗi phần của bài hát không thực sự có một kết thúc rõ ràng, chúng có xu hướng hòa quyện vào nhau và giữ vai trò liên kết với các chủ đề trước đó.

Nhiều tác phẩm khác của Hisaishi cũng có cùng cách sắp xếp giai điệu tương tự, tạo cảm giác như một chuyến lang thang không mục đích. Đặc biệt, điều này được minh chứng trong ca khúc “One Summer’s Day” (Spirited Away, 2001). Bài hát mở đầu bằng giai điệu nhẹ nhàng, đơn giản kết hợp với phần đệm gần như nặng nề, nhưng sau đó nhanh chóng chuyển sang chủ đề chính. Xuyên suốt tác phẩm, sự chuyển động qua lại giữa các phần được tiếp diễn liên tục. Điều này tạo ra một sự phân chia kỳ lạ giữa cảm xúc của thành công và hy vọng, thất bại và vô định. Chính việc tập trung diễn tả cảm xúc của nhân vật khiến âm nhạc của Hisaishi mang tính thuyết phục và hòa hợp tuyệt đối với các bộ phim của Ghibli.

Hoặc như trong “A Journey (A Dream of Flight)” từ bộ phim “The Wind Rises” (2013). Đúng như tên gọi, bài hát này khiến người nghe có cảm giác như đang bay. Giai điệu piano lúc đầu theo chuyển động tăng dần, sau đó đột ngột giảm xuống. Nó thực sự phù hợp với sự cân bằng giữa tiếng sáo mềm mại, uyển chuyển và phần đệm oboe (một loại kèn), sau đó nhẹ nhàng chuyển sang phần chủ đề chính với bộ đàn dây của dàn nhạc. Tác phẩm mang âm hưởng trầm tĩnh, yên bình ở phần đầu chuyển thành một điệu waltz hân hoan ở gần cuối. Cảm xúc mà bài hát truyền tải với mỗi người là khác nhau, nhưng khi nghe bản nhạc, bạn có thể theo dõi sự biến chuyển trong cảm xúc của bài hát. Nó đưa người nghe đi từ cung bậc này đến cung bậc khác mà không có bất kỳ một sự chuyển đổi gay gắt nào.

Những bản nhạc của Joe Hisaishi đã trở nên bất hủ cùng với những bộ phim của Studio Ghibli, và cho đến nay vẫn không ngừng truyền cảm hứng cho các thế hệ người hâm mộ. Hãy cắm tai nghe và tận hưởng phút giây thư giãn cùng những bản nhạc êm dịu của Ghibli bạn nhé.

nhạc sĩ joe hisaishi
Joe Hisaishi - "cha đẻ" của những bản nhạc bất hủ trong phim Ghibli. Ảnh: wministry.

kilala.vn

Có thể bạn quan tâm

CÙNG CHUYÊN MỤC

BÀI ĐỌC NHIỀU